سیمین مهری کلی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت امور شهری دانشگاه تهران

یکی از دغدغه های اصلی مدیریت شهری ،مدیریت بحران های شهری است که اهمیت آن در محله های آسیب پذیر (بافت فرسوده )دو چندان می شود .مدیریت شهری می کوشد تا با برنامه ریزی شهری خطرات ناشی از حوادث طبیعی را در محله های قدیمی و دارای بافت فرسوده را به حداقل برساند. امروزه عمدتا شهرها و جوامع سکونتگاهی در مکانهایی ایجاد یا بنا شده اند که به لحاظ مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفتهای تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان ساخت هستند.نگاهی که تاکنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است در این میان مفهوم تاب آوری مفهوم جدیدی است که بیشتر در مواجهه با نا شناخته ها و عدم قطعیت ها به کار برده می شود. توجه به لزوم ایجاد تاب آوری اجتماعی در محلات تاریخی مسکونی به وسیله افزایش سطح دانش و آگاهی ها ،مهارت و نگرش و سرمایه اجتماعی در محلات با ارزش این بافت به عنوان بخش اساسی از شهر ضروری خواهد بود.شهرهای جهان توسعه یافته ضمن مقاوم سازی سازه ای ،قدم های همه جانبه ای را برای مدیریت شهری و برنامه ریزی در این زمینه ها برداشته اند. افزایش آگاهی شهروندان از خطرات و آسیبهای ناشی از سوانح طبیعی به ویژه در محله های قدیمی و دارای بافت فرسوده و با درجه آسیب پذیری بالا ضروری بوده و آموزش های مناسب به شهروندان در جهت افزایش آگاهی از خطرات و مسیولیت حفاظت از خود میتواند آمادگی شهروندان را در مقابله با این حوادث افزایش دهد.این آمادگی به عنوان یکی از مولفه های کلیدی در تاب آوری در برابر حوادث بوده که محورهایی از جمله افزایش و گسترش آموزش و آگاهی و فرهنگ ایمنی و آماده سازی مردم را در نظر دارد .تاب آوری اجتماعی در واقع شامل شرایطی است که تحت آن افراد و گروههای اجتماعی با تغییرات محیطی انطباق می یابند و در واقع بیانگر توان جامعه برای پاسخ به بحرانهاست. تاب آوری در حال حاضر چه به عنوان یک سیاست و چه به عنوان یک عامل محیطی ،از اهمیت ویژه ای برخوردار است و راهکارهای مناسب با آن جهت حل مشکلات و پاسخگویی به چالشها ی جامعه شهری به شمار می آید.

مدیریت شهری ،برنامه ریزی شهری ، مدیریت بحران ،تاب آوری اجتماعی،بافت فرسوده