نقد نظریه کنش ارتباطی هابرماس

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین ایران و جهان در روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی
  • کد COI اختصاصی: PESLSCONF01_434
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 2149
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی رفیعی

دارای دکترای جامعه شناسی اقتصادی و توسعه و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مرکز زاهدان.

چکیده

کنش ارتباطی، نوعی کنش اجتماعی معطوف به حصول تفاهم می باشد. بر مبنای این نظریه، کنشگران برای رسیدن به یک درک مشترک از طریق استدلال، وفاق و همکاری با یکدیگر ارتباط متقابل برقرار می کنند و سعی می نمایند کنش های خود را از طریق استدلال با همدیگر یکپارچه و هماهنگ سازند. بر این اساس، کنش ارتباطی از دید هابرماس در پی تحقق تفاهم بوده که این تفاهم از مسیر گفت و گو حاصل خواهد شد. به این نظریه با وجود شهرت فراوان، انتقادات مهمی وارد است که در این مقاله با توجه به ماهیت و موضوع تحقیق، با استفاده از روش تحقیق اسنادی، سعی شده است مطالعات و تحقیقات موجود در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته و به تعدادی از مهم ترین و اصلی ترین انتقادات مطرح شده اشاره شده و مورد تدقیق و توضیح بیشتری قرار گیرند و به جنبه ها و ابعاد قابل نقدی که در این مطالعات بدانها پرداخته نشده است نیز اشاره شود. یافته های این تحقیق نشان می دهد که از جمله مهم ترین انتقادات به این نظریه میتوان به وفادار نبودن این نظریه به ریشه های مارکسیستی خود، نسبی گرایی، ایده آلیستی بودن، و تکیه اش بر حقیقت توافقی اشاره کرد. در بحث جنبه های مثبت این نظریه نیز به این مسیله اشاره شده است که تاکید هابرماس بر کنش ارتباطی آزاد در جهت رسیدن به تفاهم و درک متقابل، تاکیدی با ارزش و در راستای اصول انسانی و ارزشهای اساسی بشریت است.

کلیدواژه ها

هابرماس، کنش ارتباطی، زیست جهان، سیستم، عقلانیت ارتباطی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.