احمد مجد - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی
مروارید کوچانی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی
گلناز تجدد - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی

گیاه خیار با نام علمی Cucumis sativus L. متعلق به تیره Cucurbitaceae است. با استفاده از فن کشت بافت و رویان زایی پیکری، می توان بهینه سازی کالوس های رویان زا ، تولید بذرمصنوعی و تکثیر این گیاه در مقیاس وسیع را امکان پذیر ساخت. در پژوهش حاضر جداکشت های جوانه از کشت دانه رست های سترون در محیط کشت پایه موراشیگ اسکوگ حاصل شدند که در محیط کشت همراه 1/5 میلی گرم بر لیتر هورمون 2 و 4- دی کلروفنوکسی استیک اسید و - 3 میلی گرم بر لیتر هورمون کینتین قرار داده ، بعد از گذشت 4 هفته در تاریکی کالوس زایی کردند و مراحل رویان زایی توسط برش های میکروتومی بررسی گردید. به منظور تولید بذرمصنوعی ، رویان های پیکری را توسط آلژینات سدیم، کپسوله کرده و بذرهای مصنوعی تهیه شدند.پس از جوانه زنی بذرها در محیط پایه MS بدون هورمون، آنها را درون خاک سترون برده و به محیط گلخانه منتقل که پس از گذشت 6 هفته به گیاهان کامل تبدیل گشتند. هدف از انجام این پژوهش، بهینه سازی شرایط کشت در شیشه در جهت رسیدن به کالوس های رویان زا و تولید بذر مصنوعی به منظور داشتن بذرهایی با شاخص های ژنتیکی ، دارای توان زیستی طولانی و عاری از هرنوع آلودگی می باشد

کشت بافت، خیار،رویان زایی پیکری، تنظیم کننده رشد(هورمون)، بذرمصنوعی