مجتبی خان پور - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی ایمنی صنعتی، دانشگاه غیرانتفاعی تابناک لامرد
سیدهدایت الله شریعتی مهر - سرپرست واحد آموزش و ارزیابی عملکرد - HSE مجتمع گاز پارس جنوبی

پیامد حوادث مواد خطرناک، سمی و قابل انفجارو اشتعال در صنایع نفت، گاز وپتروشیمی همواره یکی از مخاطرات مهم برای مدیران و فرماندهان تیم های واکنش در شرایط اضطراری میباشد. از مهمترین مواد خطرناک موجود در این صنایع می توان به گازهای قایل اشتعال و انفجار اشاره نمود. نشت گاز در محیط های صنعتی و رسیدن به یک عامل جرقه میتواند منجر به وقوع حریق و انفجار و بالطبع آسیب به سرمایه های انسانی و واحدهای صنعتی گردد و گاها منجر به توقف تولید و خسارات جبران ناپذیری گردد. در صنایع جهت پیشگیری و همچنین طرح واکنش در شرایط اضطراری در صورت بروز این حوادث می بایست اقدامات لازم صورت پذیرد. مطالعه پیامد حوادث بااستفاده از روشهای ارزیابی ریسک ومدلهای پخش اتمسفریک یا روشهای کارآمد در انجام اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی و نحوه واکنش در شرایط اضطراری می باشد. امروزه از روش های کیفی و کمی در اندازه گیری ریسک ها استفاده می گردد. جهت کمی نمودن ریسکها ) )QRA از مدل های نرم افزاری متعددی از قبیل PHAST-ALOHA- SLAB-DEGADIS به منظور مدل سازی پخش مواد سمی، آتشگیر و خطرناک هر یک DEGADIS متناسب با کاربرد آن استفاده می شود. با انجام مدل سازی، علاوه بر مشخص نمودن محدوده های متاثر از نشت مواد و ارزیابی ریسک مخاطرات، می توان یک برنامه کنترلی و طرح واکنش در شرایط اضطراری و نحوه فرماندهی را با استفاده از نتایج مدل سازی طرح ریزی نمود.در این مطالعه یکی از مخازن نگهداری گاز پروپان مجتمع گاز پارس جنوبی در نظر قرار گرفته شده است و پیشنهادهایی جهت جلوگیری،کنترل ، نحوه فرماندهی و چگونگی استقرار تیم های آتش نشانی در مواجهه با چنین حوادثی ارایه می گردد.

مدل سازی، انتشار، انفجار، فرماندهی عملیات، نرم افزارPHAST