زهرا بیات - گروه زیست شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار
نسرین ملانیا - گروه زیست شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار
محمد رضا واعظی کاخکی - گروه زیست شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار
میترا خیر آبادی - گروه زیست شناسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار

دیابت شیرین یک بی نظمی متابولیکی است که به دلیل نقص در ترشح انسولین وعمل انسولین یا هر دو به وجود می آید. یکی از مسایل مهم در فرایند درمان و کنترل دیابت نوع 2، کاهش هایپر گلایسمی بعد از مصرف مواد قندی است که از طریق مهار آنزیم هایی مانند آلفا آمیلاز پانکراسی امکان پذیر است. مطالعات فراوانی وجود این مهار کننده ها را در ترکیبات شیمیایی مختلف و بویژه در گیاهان دارویی به اثبات رسانده است. با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق به بررسی تاثیر مهارکننده های طبیعی گیاهی با کمترین عوارض جانبی پرداخته شد گیاه دارویی کاکوتی با نام علمی Ziziphora persica Bunge ، از جمله گیاهانی است که در درمان دیابت موثر می باشد. عصاره گیری با حلال های آبی، اتانولی، متانولی، هگزانی و استیل استات انجام شده، حذف حلال با کمک دستگاه تبخیر گردان صورت گرفت. سنجش اثر مهاری عصاره های مختلف گیاه بر آنزیم آلفا آمیلاز در مقایسه با آکاربوز با استفاده از روش اندپوینت برنفلد انجام گرفت. نتایج نشان داد که عصاره آبی گیاه کاکوتی غلظت 2% وزنی/ حجمی می تواند 50 % فعالیت آنزیم را مهار نماید. با توجه به قدرت مهار این گیاه نسبت به آکاربوز، عصاره آبی می تواند به عنوان هدف دارویی مورد استفاده قرار گیرد.

دیابت، آنزیم آلفا آمیلاز پانکراسی، کاکوتی ( Ziziphora persica Bunge)