هیوا اسدی کیا
رضا اویار حسین
ایرج صالح
حامد رفیعی

با توجه به اهمیت محیط زیست و توسعه ی پایدار، پرداختن به مسائل زیست محیطی از اهمیت ویژه-ای برخوردار است. در این راستا بررسی ارتباط میان رشد اقتصادی و کیفیت زیست محیطی، نقش مهمی در ترسیم چشم انداز توسعه اقتصادی در کشور ایفا میکند. برای این منظور مطالعه حاضر به بررسی این رابطه در برنامه های مختلف توسعه کشور پرداخته است. متغیرهای ارائه شده در مدل شامل سرانه انتشار دی اکسید کربن، تولید ناخالص داخلی سرانه ایران، تعداد خودروهای سواری تولیدی و وارداتی کشور، درجه باز بودن اقتصاد کشور، جمعیت و متغیرهای مجازی برنامه های توسعه میباشند. برآورد مدل لگاریتمی گروسمن و کروگر نشان داد رابطه بین درامد ناخالص داخلی، تعداد خودروهای موجود، میزان جمعیت با انتشار گاز دی اکسیدکربن رابطه مستقیم داشته و بیشترین کشش مربوط به تولید ناخالص داخلی بوده است. بطوریکه با افزایش یک درصدی در میزان تولید ناخالص داخلی، میزان انتشار این گاز 5/539 درصد افزایشخواهد یافت. همچنین رابطه بین درجه بازبودن اقتصادی با انتشار گاز مذکور منفی بوده و با افزایش یکدرصدی در این شاخص، میزان انتشار این گاز 0/3372 درصد کاهش خواهد یافت. همچنین نتایج نشان داد برنامه سوم توسعه از میان سایر برنامهها در کنترل آلودگی موفقتر بوده است. لذا پیشنهاد میشود برنامههای مذکور با کنترل سایر متغیرهای تأثیرگذار، با تأکید بیشتری ادامه یابد.

انتشار دی اکسید کربن، رشد اقتصادی، مدل گروسمن کروگر، برنامه های توسعه، تولید ناخالص داخلی، آلودگی هوا