مهسا فرهنگی - دانشجوی دکترای رشته مهندسی منابع آب، دانشگاه تهران
مجید خیاط خلقی - استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، بخش منابع آب، دانشگاه تهران.
سید علی چاوشیان - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت.

برای مدیریت منابع آب در هر حوضه آبریز لازم است که تخمین مناسبی از میزان آب موجود در حوضه انجام شود که برای این کار از مدلسازی هیدرولوژیکی استفاده میشود. مدلسازی هیدرولوژیکی مناطق خشک و نیمه خشک به علت محدودیت منابع آبی موجود اهمیت بسزایی دارد. در این تحقیق به بررسی کلی مشکلات مدل سازی هیدرولوژیکی در این مناطق پرداخته شده و به طور خاص روی مولفه بارش موثر تمرکز شده است. سپس، یک روش برای محاسبه باران موثر و آستانه بارش-رواناب پیشنهاد شده و تاثیر آن در جریان هورتونی منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. برای مدلسازی بارش-رواناب از مدل هیدرولوژیکی توزیعی BTOPMC استفاده شده است و عملکرد آن قبل و پس از اعمال رابطه باران موثر و جریان هورتونی اصلاح شده مقایسه شده است. از دو معیار ارزیابی ضریب نش و ضریب حجمی جریان برای بررسی عملکرد مدل استفاده شده است. نتایج حاصل از مدلسازی نشان میدهد که اعمال رابطه پیشنهادی برای باران موثر موجب افزایش حدود0/12 در مقدار ضریب نش و ده درصد در ضریب حجمی جریان شده است که نشان دهنده تاثیر مطلوب آن در مدل هیدرولوژیکی BTOPMC است و موجب تخمین مطلوب حجم آب در سطح حوضه میشود

مدل سازی هیدرولوژیکی، مناطق خشک و نیمه خشک، باران موثر، ضریب نش