علامه طباطبایی: معرفت شناسی مبناگرا

علامه طباطبایی در معرفت شناسی خویش، توجه و التفات خاصی نسبت به ((بدیهیات)) نشان می دهد. وی در این زمینه با تاکید بر ((تصدیقات بدیهی)) و نقش مبانی آنها در ساختار معرفت، به ارایه مبناگرایی خویش می پردازد. خطا ناپذیری ((تصدیقات اولی)) و اهمیت آنها در معرفت شناسی علامه طباطبایی سبب شده است تا دیدگاه وی را به صورت ((مبناگرایی خطا‎ ناپذیر)) آشکار نماید. بی شک مسیله (( شناخت یقینی)) و ارزش معرفت بخشی آن در معرفت شناسی علامه طباطبایی، جولانگاه اصلی وی در انتخاب این نوع از مبناگرایی بوده است. تسلسل ناپذیری ((تصدیقات نظری)) به عنوان مهم ترین دلیلی است که علامه طباطبایی در اثبات دیدگاه مبناگرایانه خویش، بدان تمسک می جوید، وی در این زمینه، رابطه ((تصدیقات نظری)) با ((تصدیقات بدیهی)) را براساس رابطه توالد مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد. این در حالی است که چنین رابطه ای را بین ((تصدیقات بدیهی)) و ((اصل امتناع تناقض)) منتفی می داند. در معرفت شناسی علامه طباطبایی، ((اصل امتناع تناقض))، نه به عنوان یک ((باور پایه))، بلکه به عنوان (( ام القضایا)) و مهم ترین پشتوانه فکری و منطقی حاکم در اندیشه بشر لحاظ می گردد که بدون توجه به آن، اساس هرگونه آگاهی و تفکری نیز منتفی خواهد شد.

کلیدواژه ها:

رویکرد مبناگرایی ، علامه طباطبایی ، مبناگرایی خطاناپذیر ، تصدیقات بدیهی ، تصدیقات نظری ، معرفت شناسی ، اصل امتناع تناقض