محمدجواد رودگر - دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران

نظریه امامت و ولایت مبتنی بر آیات قرآن و احادیث نبوی و علوی و ولوی است که با نگاه درون دینی قابل دسترسی و اثبات است و یک ضرورت عقلانی- معرفتی و به منزله استمرار نبوت و رسالت است که با رویکردی برون دینی قابل تبیین و دفاع معقول و منطقی و مبرهن است و همچنین یکی از ضروریات فطرت و باطن شریعت است. لذا امامت و ولایت نظریه ای قدسی، اصلی و کلامی است نه عرفی، فرعی و فقهی، هرچند که دارای ساحت های اعتقادی، اخلاقی، معنوی و احکامی- فقهی است که عهده دار تفسیر دین، صیانت از شریعت، اقامه حدود الهی و عدالت اجتماعی و هدایت فکری و معنوی است و امامت و ولایت عامل اکمال دین و اتمام نعمت الهی و اسلام مورد رضایت خداست که عهد الهی و امر خدایی است و دارای شرایط حقیقی از قبیل عصمت، علم به معارف و احکام و سیاست و معنویت، تنصیصی بودن، افضلیت عملی و علمی و ... می باشد و با تکیه بر آنها می توان نظریه های رقیبی چون انتخابی یا شورایی بودن، خلافت به معنای رهبری سیاسی فقط و عدم حجیت سنت و سیره امام و رهبری را نقد عقلانی- تاریخی نمود که در نوشتار حاضر از راه عقل و نقل و رهیافت های تاریخی و جامعه شناختی مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است.

امامت و ولایت، اکمال و اتمام، انسان کامل، عهد الهی و هدایت معنوی