مسایل و راه حل های سنجش و تحلیل سرمایه اجتماعی در ایران

سرمایه اجتماعی به عنوان سازه یا مفهومی پیچیده و چند وجهی، دارای گونه ها،سطوح، جنبه های عینی و ذهنی، عوامل، پیامدها و ویژگی هایی است که در دیدگاه های نظری و منابع تجربی، آن چنان که باید و شاید، تصریح نشده اند. در دیدگاه های کلاسیک، فقط مضمون سرمایه اجتماعی مطمح نظر است، ولی در دیدگاه های تلفیق گرایی معاصر، برخی صاحب نظران نظیر پارستز، هابرماس، گیدنز و کاستلز، پارهای از مولفه ها و شاخص های سرمایه اجتماعی و عدهای چون بوردیو، کلمن، پاتنام، فوکویاما و ... خود مفهوم سرمایه اجتماعی را مورد توجه قرار داده، در تنظیم مبانی نظری آن،نقش موثری ایفا کرده اند. در بعدتجربی هم سنجش سرمایه اجتماعی، مورد توجه دولت ها، سازمان های بین المللی و پژوهشگران اغلب جوامع امروزی واقع شده و منابع تجربی قابل توجهی در این زمینه چاپ و منتشر گردیده است. علی رغم تلاش های نظری و تجربی انجام گرفته، هنوز در ارتباط با مفهوم سرمایه اجتماعی، با مسایل بینشی و روشی عدیدهای چون تقلیل گرایی و نقص میانی نظری و ابزار اندازه گیری، تداخل بین عوامل، شاخص ها و پیامدهای سرمایه اجتماعی، توصیفی بودن و ضعف انسجام نظری منابع تجربی و... روبه رو هستیم. در این مقاله سعی شده است ضمن ارایه راه حل هایی، از جمله توجه به مجموعه ویژگی های سرمایه اجتماعی، تهیه یک مقیاس چند بعدی مناسب برای سنجش سرمایه اجتماعی و ابعاد آن در ایران، ارایه یک مدل فرضی تلفیقی برای تحلیل سرمایه اجتماعی و به کارگیری همه این راه حل ها در ایران به منظور شناخت گونه ها، سطوح، ابعاد و پیامدهای سرمایه اجتماعی و انجام تحلیل های چند متغیری پیچیده برای کنترل هم بستگی های چندگانه بین متغیرهای مستقل و تشخیص عوامل اصلی تعیین کننده تغییرات کم و کیف سرمایه اجتماعی و ارایه نتایج به عنوان الگویی مناسب برای سنجش و تحلیل سرمایه اجتماعی در ایران اقدام شود

کلیدواژه ها:

سرمایه اجتماعی ، مسایل بینشی و روشی ، راه حل های سنجش و تحلیل سرمایه اجتماعی در ایران ، ویژگی های سرمایه اجتماعی در ایران