بررسی عوامل شکل گیری جنبش پوپولیستی - استقلال طالبانه و چریکی جنگلی

  • سال انتشار: 1383
  • محل انتشار: فصلنامه علوم اجتماعی، دوره: 11، شماره: 27
  • کد COI اختصاصی: JR_QJSS-11-27_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 479
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابراهیم فیوضات

عضو هییت علمی دانشگاه شهید بهشتی

مجید حسینی نثار

دانشجوی کارشناسی ارشد

چکیده

جنبش های اجتماعی به منزله موضوعاتی مهم در جامعه شناسی، اخیرا از جایگاه ویژه ای برخوردار شده اند تا جایی که آلن تورن جامعه شناسی را علم جنبش های اجتماعی می داند. در این مقاله نیز ضمن تاکید بر بحث جنبش های اجتماعی و بررسی ابعاد نظری آنها با استفاده از روش اسنادی، به زمینه های شکل گیری جنبش جنگل به مثابه یکی از جنبش های استقلال طلبانه و مردمی اشاره می شود. این جنبش که در تداوم خواسته های جنبش مشروطیت قرار می گیرد (1293-1300 ه.ش) تحت تاثیر عواملی مثل نابرابری ها، تضاد منافع، ناکارآیی دولت، شرایط بین المللی (جنگ جهانی اول)، استثمار و ستم طبقاتی شکل می گیرد. جنبش جنگلی در اوضاعی آشفته و نابسامان از نظر داخلی و خارجی، با ارایه ایدیولوژی و مرامنامه و اعلام جمهوری، قدم در راه مبارزه با ستم و دفاع از استقلال و آزادی مردم ایران می گذارد. میرزا کوچک در مقام رهبر این جنبش که دارای سوابق مبارزانی در مشروطه است، با همکاری روشنفکران و آزادی خواهان مشروطیت عملیات انقلابی را با هدف مبارزه با ظلم و ستم داخلی و استثمار خارجی آغاز می کند و با تجهیز منابع مادی و معنوی موفق می شود به مدت هفت سال در برابر استعمارگران و استبداد داخلی مقاومت کند و اولین جمهوری را در ایران تاسیس نماید. جنبش جنگل نهایتا با مصالحه دولت های شوروی و انگلستان در صحنه بین المللی و کنار آمدن اتحاد شوروی و دولت ایران در مورد مسایل داخلی ایران و حمله نیروهای نظامی دولت، تن به شکست نظامی می دهد.

کلیدواژه ها

جنبش؛ انقلاب؛ جنبش جنگل؛ مشروطیت؛ بسیج منابع؛ فشار ساختاری؛ ایدیولوژی؛ استقلال؛ جمهوری

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.