جستاری در مفهوم شناسی ختم وطبع برقلب ازمنظرقرآن

قرآن در بسیاری از آیات، از ختم و طبع بر قلب سخن گفته است. آن گونه که از آیات برمی آید، خداوند این دو تعبیر را در مورد کسانی به کار برده است که قلب هایشان در احاطه گناهانشان است و به دلیل کثرت معاصی، از اصل فطرت خود برگشته اند و در نتیجه ایمان نمی آورند. البته در آیاتی از قرآن، واژه های مختلف و ظریف دیگری از قبیل رین ، غلف ، قفل ، قساوت و اکنه که در واقع واژه های هم گروه با طبع و ختم هستند، در مورد محروم شدن انسان از فطرت خود به کار رفته است . هر کدام از این واژگان، به مرحله ای از انحراف فکری انسان و محرومیت او از شناخت اشاره دارد، به گونه ای که از مراحل ضعیف تر شروع می شود و به مراحل سخت و خطرناک میرسد، آن چنان که به کلی حس تشخیص از انسان گرفته میشود. این مقاله بر آن است تا ضمن اشارهای کوتاه به مفهوم قلب در قرآن، با توجه به واژگان همگروه ختم و طبع ، به معناشناسی این دو واژه بپردازد و هم معنایی نسبی میان آن دو را بیان کند. به این منظور، در اولین گام به کاوش در معناشناسی این دو واژه نزد اهل لغت پرداخته شده تا ضمن توجه به معنای لغوی این واژگان، معانی قرآنی آنها نیز به دست آید. در ادامه ضمن بحث از عدم ترادف و هممعنایی کامل میان این دو واژه، به مخاطبین ختم و طبع و عواملی که باعث این بیماریهای خطرناک روان انسان میشود، پرداخته شده است. در پایان از آنچه که مانع از این عارضههای قلب معنوی انسان میگردد نیز سخن گفته خواهد شد.