محسن لعل علیزاده - استادیار گروه حقوق دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

بسیاری از نوآوری های قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 با پیروی از رهیافت های نوین عدالت کیفری نظیر عدالت ترمیمی، است بزه دیده شناسی حمایتی، است در قلمروی فروض و حمایت های بایسته است بزه دیدگان رخ داده است. پیش تر این رویکرد را در اساسنامه و آیین دادرسی دیوان کیفری بین المللی - حاصل همکاری و تعامل دارای نمایندگی های حقوقی اکثر کشورها ؛ به ویژه دو نظام بزرگ حقوقی کامن لا و رومی و ژرمنی شاهد بوده ایم. بررسی تطبیقی، نمایانگر این است که قانون گذار ایرانی که وجود شناسایی حق های نوین برای بزه دیده، هنوز هم با نارسایی هایی مانند عدم شناسایی صریح اشخاص حقوقی به عنوان بزه دیده،نادیده گرفتن حق داشتن وکیل تسخیری برای بزه دیده در مرحله تحقیقات، بهره مند نشدن بزه دیده از مراقبت و حمایت پزشکی و روانی مناسب، مد نظر قرار ندادن اطلاعات پست و با لفاف به منظور مکتوم ماندن هویت و اسرار بزه دیدگان و فقدان ضمانت اجرایی بایستی در قبال نقض حقوق پیش بینی شده برای آنان، روبه رو است، اما در مقابل؛ بزرگ ترین چالش پیش روی دیوان، عدم انسجام و تنسیق به مشارکت فعال بزه دیدگان در مراحل تعقیب و تهدید و برخوردار نبودن آنان از ارشادات مناسب حقوقی است.

بزه دیده، حقوق بزه دیدگان؛ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392،دیوان کیفری بین المللی، تعقیب و تحقیق