وفا مصطفی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشگاه ارومیه
محمد همتی - عضو هییت علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه ارومیه

یکی از مهم ترین مشکلات مطرح در هیدرولیک رودخانه ها، تخمین سرعت متوسط جریان در آبراهه های کوهستانی فاقد ایستگاه اندازه گیری است. اندازه درشت مصالح بستر، شیب تند و عمق کم جریان مهم ترین ویژگی این قبیل رودخانه ها است. عموما مقاومت جریان در مجاری باز با بستر درشت دانه از نوع زبری ذره می باشد. در این تحقیق آزمایشگاهی، در فلومی به طول 8 متر و عرض 25 سانتی متر و ارتفاع 60 سانتی متر مقاومت جریان با استفاده از سنگ ریزه های با اندازه متوسط 6/53 سانتی متر برای شرایط هیدرولیکی مختلف اندازه گیری شد. با بکار بردن داده های بدست آمده مقادیر ضریب اصطحکاک دارسی ویسباخ محاسبه شد. آنالیز داده های حاصل از آزمایش نشان داد که روابط موجود، مقدار مقاومت جریان را در رودخانه های با بستر شنی که شیب بستر آنها از رودخانه های کوهستانی کمتر است دقیق برآورد نمی کنند.

مقاومت جریان، ضریب اصطحکاک دارسی ویسباخ، زبری ذره، زبری نسبی