مهدی اسدی نیاری - کارشناس دفتر فنی شرکت آب منطقه ای اردبیل
اسماعیل محمودی - کارشناس مهندسی رودخانه شرکت آب منطقه ای اردبیل

هدف ااز این تحقیق بررسی تغییرات هیدرولیکی رودخانه در نتیجه تغییرات زبری بستر رودخانه می باشد. بازه مورد مطالعه با استفاده از مدل ریاضی HEC-RAS برای ضریب زبری های مختلف بستر مدلسازی شده و خصوصیات جریان تحت شرایط اولیه و مرزی مشترک برای n مانینگ های مختلف شبیه سازی شده و نتایج آن مقایسه گردیده است. در این تحقیق HEC-RAS جهت شبیه سازی هیدرولیکی و سازه ای رودخانه رزچای واقع در استان اردبیل استفاده شده است. این نرم افزار توسط مرکز مهندسی ارتش آمریکا به عنوان سیستم تجزیه و تحلیل هیدرولیکی ارایه شده است. رودخانه رزچای از بالادست بازه مطالعاتی تا پایین دست دارای سطح مقطع U شکل می باشد و جنس بستر در بالادست تا محل روستا ریزدانه همراه با شن و ماسه و قلوه سنگ می باشد. کناره ها به علت فعالیت های کشاورزی ریزدانه و دارای پوشش انبوه است. جهت تحلیل و مقایسه نتایج خصوصیات جریان پارامترهای هیدرولیکی؛ ارتفاع سطح آب، سرعت جریان و عرض سطح آب به ازای دبی با دوره بازگشت 25 ساله مقایسه گردیده است. این تحقیق نشان می دهد که میزان سرعت جریان نسبت به ضریب زبری مانینگ حساس می باشد و ارتفاع و عرض سطح آب حساسیت بسیار کمی در برابر تغییرات ضریب زبری مانینگ نشان داده است. بیشترین مقدار درصد تغییرات متوسط پارامترهای مختلف جریان به ازای تغییرات ضریب مانینگ مربوط به سرعت جریان و برابر 20/90 درصد می باشد.

تغییرات هیدرولیکی، ضریب زبری، بستر رودخانه، بازه مطالعاتی، سرعت جریان، مدلسازی عددی