شهین رستمی - مدرس پژوهشکده تعلیم و تربیت کرمان
علیرضا رستمی - دانشجوی رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی کرمان
محسن رستمی - دانشجوی رشته ریاضی دانشگاه پیام نور کرمان

در این پژوهش موقعیت نسبی و مطلق شهر کرمان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی وضعیت شهر کرمان عوامل مؤثری چون معماری، میزان تراکم عمودی، توسعه افقی، طراحی راههای ارتباطی و خیابانهای شهر در جهت بادهای غالب منطقه، موقعیت نسبی شهر کرمان نسبت به عرصه شن‌های روان، نسبت به اراضی خشک کویری و اراضی بایر کشاورزی، مناطق کشاورزی و باغداری، مناطق صنعتی، ارتفاعات اطراف مورد بحث قرار گرفته و ارتباط آنها با یکدیگر بررسی شده است. همچنین تاثیر عوامل اقلیمی چون بارندگی، دما و خصوصاً باد و همچنین سیستم‌های کشاورزی و تخریب اراضی بر ایجاد آلودگی بررسی و مطالعه گردیده است. در بررسی این ارتباط کمیت مورد ارزیابی میزان گردوغبار ته نشین شده 28 ایستگاه نمونه گیری بوده است. سپس ارتباط میزان نمونه‌ها در 12 ماه سال 1380 با سرعت متوسط و جهت وزش باد در همین ماهها بررسی گردیده است براساس نتایج حاصل وزن نمونه گردو غبار ته نشین شده تابعی از سرعت باد می‌باشد. وزن نمونه‌ها تابعی از فاصله از حاشیه غربی و شمال شهر نیز می‌باشد. در مسیرهای مستقیم هم جهت با بادهای غالب میزان گردو غبار و وزن نمونه به شدت بیشتر از مسیرهای انحنادار یا عمود بر جهت است. وجود فضاهای سبز شهری هنگامی که عمود بر مسیر باد و خیابانها باشند تاثیر بسیار بیشتری بر کاهش وزن نمونه دارند. وجود ساختمانهای مرتفع و متراکم در کاهش گردوغبار و کاهش وزن نمونه‌ها بسیارمؤثر بوده است. وجود تقاطع‌ها و میدان‌های وسیع عامل مهمی در انتقال آلودگی از دو جهت شمالی و غربی و افزایش وزن نمونه در مناطق صنعتی و توسعه شهر در همان جهت و در جهت وزش بادهای غالب از عوامل مؤثر در ایجاد آلودگی با مواد خطرناک در شهر کرمان می باشد.