سیدمحسن سیدی - دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
جواد حمزه یی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه بوعلی سینا همدان.
محمد ترکمان - دانشجوی دکتری تخصصی زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحدتبریز

در سال های اخیر کشاورزی پایدار بدون تخریب خاک، آب و محیط زیست اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. کشت مخلوط به عنوان یکی از مولفه های کشاورزی پایدار از تولید دو یا چند محصول بطور همزمان در یک قطعه زمین شکل می گیرد. به منظورارزیابی تولیدمحصول سویاتحت تاثیرکشت مخلوط افزایشی با افتابگردان ازمایشی دردوسال زراعی 1392و1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا انجام گرفت. آزمایش بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. الگوهای مختلف کاشت (کشت خالص آفتابگردان و سویا و کشت مخلوط افزایشی 30 و 60 درصد سویا با آفتابگردان) به عنوان تیمارهای آزمایشی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر الگوی کشت بر صفات مورد بررسی معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه آفتابگردان در تیمار کشت خالص بدست آمد ولی، با اجرای کشت مخلوط از میزان این ویژگی بطور معنیداری کاسته شد. در کشت مخلوط، عملکرد دانه سویا نیز نسبت به کشت خالص آن کاهش نشان داد. ولی، در میان الگوهای مختلف کشت بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و دانه کل (بهترتیب 88/ 1296 و 83 /451 گرم در متر مربع) به تیمار کشت مخلوط افزایشی 60 %سویا + آفتابگردان تعلق گرفت. بیشترین کارایی استفاده از زمین (24/ 1 نیز متعلق به تیمار کشت مخلوط افزایشی 60 %سویا + آفتابگردان بود. به یمطورکلی، توان اظهار داشت که کشت مخلوط افزایشی 60 درصد سویا + آفتابگردان دارای عملکرد کل بیشتری نسبت به کشت خالص هر دو گونه آفتابگردان و سویا بوده و کارایی استفاده از زمین را افزایش داد.

آفتابگردان،سویا،عملکردبیولوژیک، عملکرددانه، کارایی استفاده اززمین