سید محمد هاشمی - استاد گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
محمد صالح چیتگران - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق عمومی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

نظام جمهوری اسلامی ایران به اصل دموکراسی اهتمام ویژه ای داشته است؛ از جمله مواردی که در قانون اساسی اشاره به اصل دموکراسی داراد؛ بالا بردن سطح آگاهی های عمومی در همه ی زمینه ها با استفاده ی صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی و وسایل دیگر؛ آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح، تسهیل و تعمیم آموزش عالی؛ تامین آزادی های سیاسی و اجتماعی در حدود قانون؛ مشارکت عامه ی مردم در تعیین سرنوشت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خویش؛ تامین حقوق همه جانبه ی افراد از زن و مرد و ایجاد امنیت قضایی عادلانه برای همه و تساوی عموم در برابر قانون؛ پذیرش اصل مصونیت حقوق و شغل افراد، منع تفتیش عقاید، آزادی انتشارات و مطبوعات، منع استراق سمع و هرگونه تجسس، آزادی احزاب و جمعیت ها و انجمن های سیاسی و صنفی و دینی و اجتماعات، تعلیم و تربیت رایگان، پذیرش اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها، منع شکنجه و سایر حقوق ملت از بالاترین تضمینات و زمینه های اعمال دموکراسی محسوب می شود؛ نگارندگان در این مقاله با روش تحلیلی – توصیفی به صورت کتابخانه ای به ارزیابی قانون اساسی ایران با توجه به شاخصه های مهم دموکراسی آزادی، برابری و مشارکت مردم از نگاه اندیشمندان و سپس پیش بینی قانونگذاری اساسی ایران و چهارچوب حقوقی (محدودیت ها و محرومیت های آن)، در قانون اساسی، محدودیت آزادی ها و نقش احزاب در جامعه و برابری افراد و گروه ها در قانون اساسی و همچنین نقش مردم در تعیین روسای نهادها به چه شکل و صورتی تنظیم شده است مورد بحث قرار داده است.

دموکراسی، آزادی، برابری، مردم سالاری دینی، جمهوری اسلامی