ضوابط حاکم بر سلب آزادی از متهمان در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 92

قانون جدید آیین دادرسی کیفری با تقسیم ضابطان به عام و خاص، به وظایف و تکالیف و اختیارات آن ها را مشخص نموده است و به اختیارات ضابطان در جرایم مشهود و غیر مشهود به طور صریح اشاره نموده و همچنین شرایط ضابط بودن را درگذراندن دوره های آموزشی لازم و تحصیل کارت ویژه ضابطان دادگستری دانسته است در مورد حقوق متهم تحت سلب آزادی، به مرحله تحت نظر که مقررات حاکم بر آن از مواد 47 تا 53 بوده به طور مبسوط اشاره داشته که از آن جمله می توان داشتن حق وکیل، اطلاع به خانواده، اعلام مشخصات فرد به دادسرای محل ظرف یک ساعت و... اشاره کرد در مواد 49 و 50 این قانون حق اطلاع به خانواده از بازداشت شده و یا دستگیری را فراهم نموده. و طبق ماده 237، این قانون صدور قرار بازداشت موقت الزامی را جایز ندانسته و موارد صدور آن را کاهش داده است. و از جمله حقوق متهم پس از سلب آزادی برخورداری از دادرسی عادلانه و منصفانه بوده که مهمترین آنها؛ تساوی افراد در برابر دادگاه، محاکمه منصفانه و علنی در دادگاه صالح، مستقل و بی طرف، تفهیم فوری و تفصیلی نوع و علت اتهام، حق اطلاع فوری از علل دستگیری و بازداشت، حق حضور فوری در برابر دادگاه و محاکمه بدون تاخیر، منع دستگیری و بازداشت خودسرانه، حضور در دادگاه و دفاع شخصی یا توسط وکیل، منع اجبار به اقرار ... می باشد و در این قانون تشکیلات قضایی به موجب ماده 294 ق.آ.د.ک دستخوش تغییرات اساسی شده است. و برای اولین بار به لزوم تشکیل پرونده شخصیت توجه شده است. و طبق ماده 255 ق.آ.د.ک جدید در صورت بازداشت غیر موجه اقدام به جبران خسارت مدت زمان ایام بازداشت را برای متهم فراهم می نماید.

کلیدواژه ها:

دستگیری ، بازداشت موقت ، مقام قضایی ، ضابط ، حقوق متهم