الگوی پرسش محور در تفسیر و تحلیل شعر

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 21، شماره: 71
  • کد COI اختصاصی: JR_LTR-21-71_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 596
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بتول واعظ

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

محمدرضا حاجی بابایی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

ظرفیت معنایی گوناگون یک شعر در نتیجه نظام زبان، توانشها و نقشهای مختلف آن شکل میگیرد و هر دریافتی از متن باید در چهارچوب نظام معنایی آن متن صورت گیرد. به همان میزان که خواننده در کشف معناهای شعر نقشی فعال دارد، به همان میزان نیز شعر، خوانش خواننده را محدود میکند. خوانش شعر بر مبنای هر نظریه ادبی، تمام ابعاد آن را تفسیر نمی کند. ازاین رو، روشی کاربردیتر لازم است تا بتواند با توجه به قراین درون متنی و برون متنی (بافت زبانی و فرازبانی) ابعاد بیشتری از شعر را آشکار نماید. الگوی پیشنهادی شرح و تحلیل شعر، شعر را در پنج سطح توصیفی، زبانی، فکری، زیباییشناختی و تفسیری بررسی میکند . شاخصه مهم این الگو ، بررسی و تحلیل تمام اجزای سازنده شعر در نسبت با کلیت آن است. این الگو، متنمحور است و در فرایند تحلیل، به آن میزان از فرامتن استفاده میکند که بتواند در تحلیل آن نقش و کارکردی معناشناختی داشته باشد. برای خوانش و تحلیل شعر در هر سطح، پرسشهایی بنیادین متناسب با آن سطح در نظر گرفتهایم. این پرسشها به گونهای طرح شدهاند که در نهایت، پاسخ بدانها موجب دست یافتن به فهم و درکی منسجم از شعر میشود . تفسیری که با کاربست این الگو حاصل میشود، در نتیجه قرایت دقیق شعر و تحلیل تمام عناصر سازن ده آن، یعنی گزینش های زبانی، بلاغی زیباییشناختی و اندیشگانی است که در پایان، به فهم و تفسیر منسجمی از شعر منجر میشود.

کلیدواژه ها

تفسیر متن، تحلیل متن، تحلیل شعر، الگوی پرسش محور، سطوح متن

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.