پروانه محقق - دکتری، گروه علوم مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
مهدی نادری خوراسگانی - دانشیار گروه علوم مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
جهانگرد محمدی - استاد گروه علوم مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

سوء مدیریت منابع طبیعی در بسیاری از مناطق ایران منجر به کاهش کیفیت خاک و افزایش آسیب پذیری در برابر فرسایش شده است. برای داشتن کیفیت خاک پایدار ارزیابی شاخص های موثر بر آن ضروری است. اندازه گیری همه شاخص های کیفیت خاک طاقت فرسا و متضمن هزینه است، بنابراین بسیاری از محققین ارزیابی را بر معدودی از شاخص ها متمرکز کرده اند. هدف این تحقیق تعیین حداقل شاخص های موثر برای تعیین کیفیت خاک در حوضه آبخیز دریاچه چغاخور با مساحت 12000 هکتار در استان چهارمحال و بختیاری می باشد. برای نیل به این هدف روش ابر مکعب لاتین با استفاده نقشه های شیب، کاربری و زمین شناسی مورد استفاده قرار گرفت و 125 نمونه مرکب از سطح خاک ها 0-20 سانتی متر برداشته شد پس از تیمارهای اولیه 27 خصوصیت فیزیکی و شیمیایی به روش های مناسب اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد روند تغییر مقادیر کربن آلی، کربن آلی ذره ای در خاکدانه های بزرگ، نسبت کربن آلی ذرهای در خاکدانه های بزرگ به کوچک، وزن مخصوص ظاهری، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها، ظرفیت نگه داری آب، گنجایش هوایی، شاخص دکستر و غلظت های فسفر، آهن و مس در کاربری ها به ترتیب عبارتست از باغات > اراضی کشاورزی > مراتع خوب > کشت دیم> مراتع ضعیف. در تجزیه به مولفه های اصلی 8 مولفه با ارزش های ویژه بالاتر از 1 انتخاب شدند و بردارهای پر اهمیت در مولفه ها بر اساس معیار انتخاب SC، انتخاب شدند. آنالیز تشخیص Dicriminant Analysis برای مهم ترین شاخص کیفیت خاک انجام شد. نتایج مشخص کردند مهم ترین مولفه، شماره یک با مشخصه غالب مس می باشد. همچنین حداقل مجموعه داده موثر بر کیفیت خاک در منطقه به ترتیب غلظت روی، نسبت کربن آلی ذرهای در خاکدانه های بزرگ به کوچک، درصد رس، مس، منگنز و فسفر بودند که غالبا به نظام مدیریت خاک وابسته می باشند

آنالیز تشخیص، تجزیه به مولفه های اصلی، مدیریت اراضی