روح اله مرادی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی بردسیر ، دانشگاه شهید باهنر کرمان
علیرضا کوچکی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حامد منصوری - دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

این تحقیق با هدف ارزیابی اثر انواع شخم، مدیریت بقایای ذرت و سطوح کود نیتروژن بر میزان انتشار گاز دی اکسید کربن جهت کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیم انجام شد. بدین منظور، یک آزمایش دو ساله 1390 و 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد به صورت اسپلیت پلات نواری بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. فاکتورهای اصلی شامل انواع شخم 1- شخم رایج و 2- شخم حداقل و مدیریت بقایای ذرت ( 1- حفظ بقایای گیاهی محصول سال قبل و 2- عدم وجود بقایای گیاهی) که عمود بر هم اجرا شدند و فاکتور فرعی شامل سطوح مختلف کود اوره (صفر 150، 300 و 450 کیلوگرم در هکتار) که در داخل شخم اسپلیت گردید، بودند. نتایج نشان داد که میزان انتشار دی اکسید کربن برای سال 1390 و 1391 در شخم رایج حدود 15 و 10 درصد بیشتر از شخم حداقل بود. حفظ بقایا در سطح خاک منجر به افزایش معنی دار انتشار د ی اکسید کربن نسبت به شرایط عدم وجود بقایای گیاهی در هر دو سال آزمایش شد. به طوری که، میزان انتشار در شرایط وجود بقایای گیاهی در سال اول و دوم به ترتیب حدود 4/36 و 5/37 برابر انتشار در عدم حضور بقایای گیاهی بود. با افزایش سطوح کود نیتروژن میزان انتشار گاز د ی اکسید کربن افزایش یافت. نتایج نشان داد که میزان انتشار در سال دوم تحت تاثیر کلیه اثرات ساده و متقابل تیمارهای مورد بررسی بیشتر از سال اول آزمایش بود . در بررسی انتشار روزانه دی اکسید کربن، مشاهده شد که میزان انتشار در هر دو سال آزمایش بیشتر تحت تاثیر بقایای گیاهی قرار گرفت تا نوع شخم و سطوح کود اوره. میزان این صفت تحت تاثیر شخم رایج، وجود بقایای ذرت و سطوح بالای مصرف اوره بالاتر از شخم حداقل، عدم حضور بقایا و سطوح پایین کودی بود. نتایج رگرسیون خطی بین درجه حرارت هوا و میانگین انتشار روزانه دی اکسید کربن نشان داد که همبستگی مثبت بین درجه حرارت هوا و انتشار دی اکسید کربن وجود داشت.

اتاقک بسته، تخفیف، تغییر اقلیم، گاز گلخانه ای، گاوآهن