نسترن اسماعیل پور فرد - دانشجوی دکتری گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
جواد گیوی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد
علیرضا داوودیان - دانشیار گروه زمین شناسی, دانشکده منابع طبیعی وعلوم زمین, دانشگاه شهرکرد

در اثرمعدن کاری بخش قابل توجهی از کانی های حاوی عنصرهای سنگین به صورت غبار در هوا پراکنده و آلودگی هایی را در هوا، آب و خاک های اطراف ایجاد می کنند. روانآب هم ممکن است با حرکت از کوه به طرف دشت، عناصر آلاینده را از معدن به خاک انتقال دهد . یکی از انواع آلودگی ها، آلودگی به فلزات سنگین می باشد.تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر عناصر سنگین معدن بر میزان آلودگی خاک، آب، گیاه و غبار انجام شده است . معدن گوشفیل در 3کیلومتری جنوب غربی سپاهان شهر اصفهان قرار گرفته است. خاکرخ ها به فواصل 500 متر در امتداد سه ترانسکت موازی از ابتدای شهرک سپاهان شهر تا نزدیکی معدن گوشفیل حفر، مطالعه و نمونه برداری از تمام لایه های آن ها صورت گرفت. از معدن، آب چاه، گیاه و غبار نیز نمونه - برداری انجام شد. غلظت کل سرب، روی و کادمیم در نمونه ها اندازه گیری گردید. برای منشایابی خاک و غبار آلوده، آنالیز ایزوتوپ های سرب انجام و روابط رگرسیونی بین نسبت های مقادیر این ایزوتوپ ها مورد بررسی قرار گرفت. در خاک های واقع شده در شهرک سپاهان شهر، آلودگی روی، سرب و کادمیم وجود ندارد. در 1 تا 2 کیلومتری معدن گوشفیل، خاک ها به سرب و روی آلودهاند. عنصرهای فوق الذکر از معدن توسط روان آببه خاک های منطقه مطالعاتی انتقال داده می شوند. انفجارها در معدن هم باعث ورود عنصرهای آلاینده به هوا و باد موجب انتقال آن ها به محیط اطراف می گردد . آب به سرب و کادمیم آلودهاست. گیاهان فقط آلودگی کادمیم دارند. خطر آلودگی کادمیم در خاک های مورد مطالعه وجود ندارد.

آلودگی، روی، سرب، کادمیم، معدنکاری