صالح سنجری - مربی گروه علوم خاک، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه جیرفت
سعید برخوری - مربی گروه مدیریت بیابانی، دانشکدهی منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت
ناصر برومند - استادیار گروه علوم خاک، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه جیرفت

ژیومرفولوژی رابطه تنگاتنگی با پیدایش و میکروم رفولوژی خاک ها دارد . بنابراین، برای بررسی فرآیندهای پدوژنیک در سطوح مختلف ژیومرفیک، آگاهی از ویژگی های میکرومرفولوژیک خاک ها ضروری است . در این پژوهش ویژگی های میکرومرفولوژیک خاک های منطقه رودبار جنوب (بخشی از حوزه جازموریان ) مطالعه و همچنین تاثیر ژیومرفولو ژی بر این ویژگی ها بررسی گردید . برای انجام این مطالعه هفت خاکرخ در اشکال اراضی مخروط - افکنه و پلایا که هر یک به چند سطح مختلف ژیومرفیک تقسیم می شود حفر و نمونه های دست نخورده برای تهیه مقاطع نازک برداشت شد . بررسی مقاطع نازک سطوح ژیومرفیک میانه و قاعده مخروط افکنه، نشاندهنده ی پوشش رس و بلورهای عدسی شکل، صفحات درهم قفل شده و پرشدگی گچ در افق های By, 2Bt1 می باشد. در حالی که در سطوح مختلف ژیومرفیک اشکال اراضی پلایا، پرشدگی گچ، پوشش پراکنده رس و هم چنین پدوفیچرهای مرکب، شامل پوشش رس و آهک مشاهده گردید . به طرف سطح ژیومرفیک پف کرده نمکی پلایا بر میزان بلورهای عدسی و ریزبلور گچ افزوده شده است . مشاهده پوشش رس در خاک های این منطقه با توجه به اقلیم کنونی منطقه شاهدی بر وجود بارندگی کافی و شرایط اقلیمی مرطوب برای آبشویی و انتقال رس در گذشته می باشد. از سوی دیگر، حضور پدوفیچرهای مرکب نشان دهنده پلی ژنتیک بودن این خاک ها می باشد . مشاهده پوشش رس پراکنده، ویژه افق ناتریک می باشد که در اثر انتشار توسط یون سدیم، حرکت و تجمع می یابد . به طور کلی، از شواهد و مشاهدات میکرومرفولوژیک ذکر شده می توان نتیجه گیری کرد که نتایج فوق نش اندهنده دوره های مرطوب گذشته و همچنین تکرار دوره های خشک و مرطوب دراین خاکها می باشد.

میکرومرفولوژی خاک، سطوح ژیومرفیک، آب و هوای قدیمی، خاک های پلیژنتیک، جازموریان