مهدی اسمعیلی ورکی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت
میلاد صفررضوی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعیساری

سرریزها یکی از ساز ه های متداول برای تنظیم سطح آب و کنترل جریان در کانال های انتقال آب و سازه های هیدرویکی می باشند . یکی از راه کارهای موثر و اقتصادی جهت افزایش راندمان آنها، استفاده از سرریزهای کنگره ای بوده که با تغییر هندسه پلان و افزایش طول سرریزی در عرض ثابت از کانال، ظرفیت عبور جریان بیشتر می گردد. در این تحقیق ضریب دبی جریان و مقدار دبی واحد طول عبوری از سرریزهای کنگره ای با پلان نیم دایره ای-خطی و نیم دایره ای با شعاع های مختلف و تعداد سیک ل های متفاوت بصورت آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه های بعمل آمده نشان داد که در کلیه سرریزهای کنگر ه ای مورد مطالعه، ضریب دبی جریان با افزایش HT/P (نسبت ارتفاع انرژی کل بالادست به ارتفاع سرریز ) تا 0/37 روند افزایشی داشته و سپس به دلیل تداخل تیغ ه های ریزشی ضریب دبی جریان کاهش می یابد و بتدریج با استغراق نسبی سرریز، ضریب دبی جریان به سمت ضریب دبی جریان در سرریزهای لبه پهن متمایل می گردد. ارزیابی های بعمل آمده حاکی از آن است که در محدوده دبی های مورد آزمایش، سرریزهای کنگره ای با پلان نیم دایره ای دارای عملکرد مناسب تری نسبت به سرریز های کنگره ای با پلان نیم دایره ای-خطی می باشند.

سرریز کنگره ای، سرریز با پلان نیم دایره، ضریب دبی جریان، تیغه ریزشی، منحنی دبی-اشل