رضا محمدعلی نژاد - دانشآموخته علفهای هرز
سیدغلامرضا موسوی - دانشیار گروه زراعت، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

به منظور بررسی اثر تداخل علفهای هرز بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گلرنگ و همچنین تراکم و وزن علفهای هرز، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان جنوبی در سال 1392 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم گلرنگ (گلدشت، پدیده و گلسفید) و شش تیمار تداخل علفهای هرز (تداخل تا شروع رشد طولی ساقه، تا شروع تولید شاخه فرعی، تا شروع گلدهی، تا انتهای پر شدن دانه و تا پایان فصل رشد و شاهد یا کنترل کامل علفهای هرز) بود. در این تحقیق صفات تعداد شاخه فرعی، قطر طبق، تعداد طبق در متر مربع، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد و عملکرد روغن و تراکم و وزن خشک علفهای هرز اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که افزایش دوره تداخل تا پایان دوره رشد، منجر به کاهش عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف گلرنگ شد و در این بین رقم پدیده حساسیت کمتر و رقم گلدشت حساسیت بیشتری در برابر علفهای هرز داشتند. رقم پدیده با 72/25 درصد و 46/70 گرم در متر مربع، بیشترین درصد و عملکرد روغن را به خود اختصاص داد. تداخل علفهای هرز تا پایان فصل رشد گلرنگ باعث کاهش معنیدار 6/35 درصدی عملکرد روغن در مقایسه با شاهد گردید. عملکرد دانه به غیر از وزن هزار دانه و درصد روغن، با سایر صفات گلرنگ همبستگی مثبت و معنیداری داشت. به طور کلی، کشت رقم پدیده و کنترل علفهای هرز را با شروع مرحله تولید شاخه فرعی در زراعت گلرنگ در شرایط این تحقیق میتوان پیشنهاد نمود.

درصد روغن، رقابت، شاخهدهی، طبق، وزن خشک