مدلی چهار وجهی در تعیین اثر بخشی سازمانی یک روش شناسی علمی برای محاسبه اثر بخشی سیستم ها

بررسی یک سیستم تولیدی یا خدماتی و تعیین میزان موفقیت یا عدم موفقیت آن می تواند براساس شاخص هایی مانند بازدهی ، بهره وری ، کارایی ، اثر بخشی یا سود خالص انجام گیرد. برخی از این شاخص ها ماهیتی کیفی دارند و برخی نیز به صورت کمی یا مقداری قابل اندازه گیری اند. از سوی دیگر کاربرد و دامنه ی تفسیر هر یک از این شاخص ها نیز برای شناخت عملکرد سازمان ها متفاوت است. بنابراین در تحلیل هر سیستم سازمانی، باید توجه داشت که کدام زمینه و یا چه جنبه ای از عملکرد آن سیستم مورد نظر است تا بر پایه ی آن و متناسب با هدف مربوط، یک یا چند شاخص مناسب تعیین و تفسیر شود. به عنوان نمونه سود خالص یا بازدهی فیزیکی صرفا به بعد نتیجه ی پولی و مقداری مجموعه می پردازد و بنابراین قادر به بیان تغییر و تحول درونی سیستم برای دست یابی به کمیت های مزبور نیست.  در این میان استناد به موضوع اثر بخشی سیستم و عوامل وابسته به آن می تواند ضعف موجود در ارزیابی و تحلیل عملکرد سیستم را تا حد بسیار زیاد جبران کند. اما نکته ی اساسی در این زمینه، دشواری ناشی از عدم شناخت مفهومی و کیفی بودن صرف شاخص اثر بخشی است.

کلیدواژه ها:

چهار وجهی ، سازمانی ، مدل ، سیستم