محمود رضا میرلطفی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
فاطمه پورابراهیمی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

سال خوردگی جمعیت مسیله ای جدید در مباحث جمعیتی کشور است که پیامدهای آن از موانع عمده در روند توسعه یافتگی محسوب می شود. با اینکه سال خوردگان سهم کمی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اند، اما فزونی سرعت رشد جمعیت سال خورده در مقایسه با رشد جمعیت کل کشور و پیش بینی افزایش تعداد و سهم سال خوردگان در آینده ای نزدیک، لزوم بررسی ابعاد این پدیده را ضروری می نماید. بر این اساس، هدف این مقاله شناسایی و تحلیل اثرات پدید سال خوردگی جمعیت بر توسعه روستایی بخش جلگه رخ شهرستان تربت حیدریه می باشد. روش تحقیق مبتنی بر بررسی منابع کتابخانه ای، بررسی های میدانی و تکمی پرسشنامه بود است که در ادامه داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تجزیه و تحلیل شد هاند. نتایج پژوهش حاکی از آن است کعه بین دو پارامتر جمعیت و توسعه رابطه متقابل و معکوسی وجود دارد. ابتدا به علت عدم توسعه یافتگی روستایی، مهاجرت جوانان و سپس سال خوردگی جمعیت رخ می دهد. در پی آن است که پدید سال خوردگی هم اثرات و پیامدهای متعدد اقتصادی اجتماعی مانند عدم سرمایه گذاری در روستا، افزایش نسبت وابستگی، کاهش جمعیت ناشی از کاهش موالید، تقدیرگرایی و بازدارندگی توسعه را در منطقه مورد مطالعه به دنبال داشته است. علاوه بر این، آزمون تی مستقل جهت مقایسه میانگین شاخص ها بین دو گروه روستاهای سالخورده و جوان به کار برده شد که بیان گر تفاوت شاخص های توسعه بین آن ها می باشد.

سالخوردگی جمعیت، ترکیب سنی، بخش جلگه رخ، شهرستان تربت حیدریه