سیدصمد بهشتی - دکتری جامعه شناسی دانشگاه اصفهان
وحید قاسمی - دانشیار جامعه شناسی دانشگاه اصفهان

در این مقاله به بیان نظریه های مختلف در خصوص سکولار شدن و سکولارزدایی جوامع و نیز با طرح نظرات موافق و مخالف عرفی شدن جامعه ایرانی به بررسی رابطه تحصیلات عالی، دموکراسی انسجام با نظام سیاسی حاکم با سکولار شدن ایران پرداخته شدهاست. فرضیه های این تحقیق با استناد و تحلیل ثانویه داده های موج پنجم پیمایش ارزش های جهانی WVS و نیز با استفاداه از مدل معادله ساختاری و تکنیک مقایسه میانگین های ساختمند آزمون شده اند. نتایج نشان دهنده سطح بالای دینداری در ایران به ویژه در زمینه اعتقادات می باشد. سطح پایبندی به مناسک دینی نیز در این کشور بالاست. با توجه به عدم تفکیک رشته های علمی شاهد تاثیر اندک تحصیلات عالی در روند عرفی شدن جامعه هستیم، در مجموعه نتایج این تحقیق موید گستره و عمومیت نفوذ دین در جامعه ایران است به صورتی که نمی توان ادعایی را در خصوص عرفی شدن جامعه ایرانی پذیرفت.

سکولاریسم، سکولارزدایی، تحصیلات عالی، دموکراسی، نظام سیاسی، پیمایش ارزش های جهانی