مریم جافری سالور - کارشناس ارشد رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محبوبه حسینی برزی - استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
عباس صادقی - دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

با هدف تعیین خاستگاه، جایگاه زمین ساختی و بررسی هوازدگی سنگ منشا، پتروگرافی، آنالیز مودال ماسه سنگ ها و ژیوشیمی عناصر اصلی شیل های سازند زاگون با سن کامبرین پیشین در برش سربندان، البرز مرکزی مورد مطالعه قرار گرفته است. پتروگرافی برش های نازک و نتایج داده های آنالیز مودال بر روی نمودارهای Qt44، F47، L9 و Qm44، F45، Lt11، نمونه های ماسه سنگی را آرکوز معرفی نموده، سنگ منشا غالب پلوتونیک و دگرگونی درجه بالا تا متوسط با خاستگاه زمین ساختی پی سنگ بالا آمده را نشان می دهد. براساس همین داده ها، این رسوبات تحت آب و هوای خشک تا نیمه مرطوب، در یک جایگاه زمین ساختی متاثر از ریفت، در گذار به حاشیه غیر فعال نهشته شده اند. از طرف دیگر، داده های ژیوشیمی عناصر اصلی نیز، اکثر ماسه سنگ های این سازند را آرکوز و غالب شیل های آن را بدون آهن معرفی می کند. نتایج اشاره شده، این نهشته ها را حاصل فرسایش از خاستگاه رسوبی کوارتزی (کوارتزی قدیمی مانند گرانیت و گنایس اسیدی) نشان می دهد که در یک جایگاه زمین ساختی از نوع حاشیه قاره ای غیرفعال نهشته شده، هوازدگی شیمیایی متوسطی را تحت شرایط آب و هوایی خشک تا نیمه مرطوب متحمل گردیده اند. به این ترتیب، همخوانی واضحی بین کلیه روشهای استفاده شده در برش سربندان (پتروگرافی، آنالیز مودال و ژیوشیمی) برای بررسی خاستگاه مشاهده گردید. همچنین، این نتایج با بررسیهای مشابه در برش الگوی سازند زاگون نیز هماهنگ است که یکنواختی نسبی شرایط بالادست و حوضه نهشت این سازند در البرز مرکزی طی کامبرین پیشین را نشان می دهد.

زاگون؛ ژیوشیمی؛ آنالیز مودال؛ خاستگاه؛ سنگ مادر؛ هوازدگی سنگ منشا