مهناز اکبرزاده مقدم بقایی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، شهرداری تهران اداره کل ماده صد

عدم تمکین به قانون به اشکال مختلف می تواند پیامدهای منفی را بر پیکره شهر بر جای گذارد. بی توجهی های به قانون می تواند در ابعاد مختلفاجتماعی، اقتصادی، کالبدی و حتی زیست محیطی باشد. تخلفات ساختمانی به عنوان یکی از مهمترین الگوهای عدم تمکین به قانون در شهرهامی باشد که گاها تبعات سنگین کالبدی و حقوقی را بر جای خواهد گذاشت. بررسی تخلفات ساختمانی در شهر تهران نشان می دهد که سالانهبیش از 12 هزار تخلف ساختمانی از مصوبات طرح جامع در شهر صورت می گیرد و این می تواند نشان دهنده ضرورت تحقیق و بررسی در زمینههای مختلف آن باشد. این پژوهش با هدف شناسایی و بررسی تخلفات ساختمانی در شهر تهران و به طور مشخص ناحیه 7 در منطقه 4 صورتپذیرفته است. این تحقیق از نوع توسعه ای و به لحاظ روش توصیفی– تحلیلی می باشد. داده های مورد بررسی به صورت اسنادی و نیز میدانی و ازطریق فیش برداری و مشاهدات میدانی و نیز پرسشنامه جمع آوری شده و سپس با بهره گیری از نرم افزارSPSS و در قالب تحلیل رگرسیونی به تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که عدم آگاهی سازندگان و مالکان ازقوانین ساخت و ساز و تبعات قانونی ارتکاب تخلفات ساختمانی، موجب تشدید تخلفات ساختمانی می شود و انگیزه اصلی مردم نیز برگرفته ازانگیزه های مادی و اقتصادی است. بسیاری از تغییر کاربریها بویژه تغییر کاربری ، به وفور در سطح منطقه 4 و ناحیه 7 قابل مشاهده هستند که درپس اکثر این نوع تخلفات، انگیزه های مادی و اقتصادی نهفته است و مدیریت در زمینه های اجتماعی و اقتصادی می تواند این الگوها را به سمتشیوه منطقی و بهینه سوق دهد.

شهر، ضوابط شهری، تخلفات ساختمانی، منطقه 4 شهر تهران، مدیریت شهری، طرح جامع شهری