توسعه خلاقیت بستر دستیابی به قابلیت های رقابتی پایدار از طریق انگیزش درونی

انگیزش درونی که اکنون به نحو آگاهانه به نیروی حیاتی بقاء، رشد و توسعه بنگاه های جهان تبدیل شده است، درصورت توسعه و فعال شدن، قادر است توانائی بزرگ بنگاه در رویاروئی با مسائل و مشکلات محیط متلاطم و سریعاً متغیر و غیرقابل پیش بینی امروز باشد. به این دلیل است که مشاهده می کنیم بنگاه های پیشتاز تماماً در راه توسعه آگاهانه، برنامه ریزی شده، مؤثر و برگشت ناپذیر خلاقیت کارکنان خود مستمراً سازوکارهایی کارآمد و اثربخش را برای این منظور به کار می گیرند. جهانی شدن بازارها خواسته یا ناخواسته، رقابتی شدن بازار را درپی دارد. در این حرکت پیشگیری از افول و نابودی و تضمین بقاء و پیشرفت از آن بنگاه هائی است که پایه های رشد و حرکت خود را بر نیروهای درونی، رشد یابنده و مطمئن نیروی انسانی بنا کنند. استراتژی عملیاتی تمامی بنگاه های پیشرو حکایت از آن دارد که آنان به روشنی اهمیت دستیابی به خلاقیت پویا و انگیزش درونی پایدار را برای ایجاد قابلیت های رقابتی دریافته و .[ این یافته را به جد و نه به عنوان تفنّن با اعتقاد راسخ دنبال می کنند ( آروندی، 1382 هدف پژوهش حاضر کشف رابطه توسعه خلاقیت کارکنان با انگیزش درونی آنان در نگرش به اثر آن بر شکل گیری قابلیت های پایدار رقابتی بوده است. پژوهش ابتدا به بررسی اهمیت و جایگاه خلاقیت و توسعه آن در سازمان ها و ضرورت ایجاد و توسعه انگیزش درونی می پردازد. بررسی ماهیت انگیزش، انواع آن و به ویژه، ماهیت، خصوصیات عملکرد انگیزش درونی برای دستیابی به نتایج کاربردی پژوهش انجام می گیرد. در این عرصه، ماهیت و مهم ترین ویژگی های انگیزش شناختی و انگیزش خلاق مطرح می شود. پس از آن خلاقیت و ماهیت آن مطرح شده و مفهوم خلاقیت از دیدگاه چند نظریه پرداز مورد بررسی قرار می گیرد. در این گزارش، فعالیت پژوهشی انجام گرفته در توسعه خلاقیت گروه آزمایشی از طریق آموزش خلاقیت مورد بحث قرار گرفته و نتایج آن ارائه می شود. بررسی ارتباط توسعه خلاقیت با انگیزش درونی در تحقیق میدانی انجام شده با تکیه بر شیوه های آماری مناسب صورت گرفته است. در بررسی تغییرات انجام شده در الگوهای نگرش افراد، از تحلیل و بررسی نگرش آنان که اطلاعات آن از طریق نگرش سنجی خلاقیت به دست آمده استفاده شده است. نتایج آزمون های خلاقیت نشان داد که توانائی تفکّر خلاق افراد پس از آموزش و پرورش خلاقیت به میزان 254 % اقزایش یافت. در بعد انگیزش و تغییر نگرش نسبت به خلاقیت و ارتباط آن با انگیزش درونی، نتایج سنجش نگرش و نظرسنجی به وضوح ایجاد دگرگونی اساسی در نظام باورهای افراد نسبت به اهمیت خلاقیت و خودپنداره آنان در این عرصه و نیز تحول آشکار در انگیزش درونی آنان را نشان داد. همبستگی آشکار در قدرت خلاقیت و انگیزش درونی افراد نیز در این پژوهش مورد تأیید قرارگرفت. بنابراین، می توان ادعا کرد یکی از راهکارهای بنیانی ایجاد و توسعه انگیزش درونی عبارت است از رشد و ارتقاء واقعی خلاقیت کارکنان. این نتایج تأکید می کند که کارکنان برای سیر و گرایش نهائی به سوی خلاقیت پایدار، مراحل مختلفی را طی می کنند. این مراحل به طور خلاصه ذکر شده است. در پایان، راهکارهای اجرائی مورد نظر پژوهش با استفاده از دیدگاه توسعه توانائی های پایدار کارکنان در راستای دستیابی به انگیزش درونی برای سازمان ها ارائه شده است. 0

کلیدواژه ها:

انگیزش درونی ، رشد خلاقیت ، آموزش خلاقیت ، ارتباط خلاقیت و انگیزش درونی ، نگرش سنج خلاقیت ، انگیزش پایدار ، سه بعد نگرش