سیدمحمود حسینی طباطبایی - گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
محمود قیوم زاده - استاد گروه فقه ومبانی حقوق اسلام، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

خبر واحد با توجه به سطوح اعتبار، اقسام مختلفی دارد: از جمله خبر واحد محفوف به قراین، خبر واحد مستیض، خبر واحد مسند وخبر واحد مرسل. به همین ترتیب درباره دلایل معتبر بودن آن نیز مبانی متعددی وجود دارد، از قبیل اعتبار خبر واحد به دلیل عادل بودن راویان، ثقه بودن آنها و یا موثوق بودن خبر. از طرف دیگر، در حوزه گزاره های اخلاقی و تربیتی، با دودسته گزاره مواجه ایم؛ گزاره های توصیفی و انشایی. گزاره های ناظر به مبانی اخلاق و تربیت اسلامی، از نوع گزاره های توصیفی هستند، مانند مبانی خداشناختی و انسان شناختی. اگر در سایر ادله جای خدشه و مناقظه در احکام شرعی مانند نماز و روزه وجودداشته باشد، نمی توان در مورد دلالت سیره عقلا بر حجیت خبر واحد، به خود کوچکترین تردیدی راه داد. سیره عقلا به عنواندلیل مستقل نمی تواند باشد، به طوری که اگر سایر ادله مورد مناقشه و ایراد بود، این دلیل به تنهایی بتواند حجیت خبر واحد را اثبات کند، بلکه این دلیل برای اینکه بتواند مدعای مورد بحث را بهاثبات برساند نیازمند به سایر ادله است.

حجیت خبر واحد، علم حصولی، احکام شرعی، نماز و روزه