مهدی یادگاری - دکتری تخصصی فیزیولوژی ورزشی،گروه فیزیولوژی ورزشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
حسین برنجیان تبریزی - استادیار، دکترای تخصصی فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی ، دانشگاه آزاد کازرون، کازرون، ایران

فعالیت بدنی منظم ، عامل مهمی در پیشگیری و درمان انواع بیماری ها است. فعالیت بدنی منجر به تنوعی از تغییرات در عملکرد قلبی – عروقیمی شود که از جمله آنها می توان به کاهش ضربان قلب، کاهش فشار خون، افزایش حداکثر برداشت اکسیژن توسط عضله قلب و افزایش تعدادو چگالی عروقی در سطح عضله قلبی و عضله اسکلتی اشاره کرد. پیدایش و تکوین عروق جدید ، قابلیتی برای تنظیم پاسخ های فیزیولوژیک ازطریق افزایش جریان خون محیطی و فراهمی اکسیژن است. در حین اجرای فعالیت بدنی، جریان خون عضلات اسکلتی 10 تا 20 برابر افزایشمی یابد. حمل این مقدار خون به عضلات اسکلتی مستلزم رخداد دو فرایند آنژیوژنز و آرتریوژنز است. آنژیوژنز به معنای افزایش چگالی مویرگیعضله اسکلتی و قلبی است، در حالی که آرتریوژنز به معنی بزرگ شدگی آرتریول ها هم از لحاظ قطر و هم از لحاظ ضخامت جداره است. عقیدهبر آن است که آنژیوژنز به وسیله فاکتورهای مختلفی میانجیگری می شود و فعالیت های آنژیوژنزی از طریق فاکتورهای تحریک کننده و مهارکننده تنظیم می شوند. فاکتورهای آنژیوژنیکی عمده ای شناسایی شده اند که از میان آنها فاکتور رشد آندوتلیال عروقی (VEGF) به عنوانقویترین میتوژن مخصوص سلولهای آندوتلیال شناخته شده است. در این مطالعه مروری، به بررسی رخداد آنژیوژنز، قوی ترین عامل پیش برندهآن و نقش استرس ورزشی بر این رخدادها پرداخته می شود.

فاکتور رشد آندوتلیال عروقی، میتوژن، آنژیوژنز، فعالیت ورزشی