پیمان ریوف - دانش آموخته دکترای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
یعقوب قره داغی - استادیار گروه انگل شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

مقدمه: ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم انگلهای تک یاختهای مهمی هستند که سبب اسهال در انسان و حیوانات می شوند. این انگل ها زیونوز بوده و طیف وسیعی از حیوانات را که شامل: پستانداران، پرندگان، خزندگان، ماهی ها و جوندگان می باشند آلوده می سازد. حیوانات می توانند مخازن بالقوه ای برای آلودگی انسان باشند. این تک یاخته ها مسیول شیوع بیماریهای اپیدمیک در بخشهای وسیعی از جهان هستند. در مطالعه ی حاضر، که در سال 1395انجام گرفت، نمونه های مدفوع به طور مستقیم از رکتوم 50 قلاده سگ بی سرپرست شهرستان تبریز جمع آوری شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. روش کار: در این مطالعه نمونه های مدفوع به طور مستقیم از رکتوم 50 قلاده سگ بی سرپرست در شهرستان تبریز جمع آوری شدند نمونه های مدفوع جمع آوری شده از رکتوم را در ظروف پلاستیکی حاوی فرمالین 10 درصد و دی کرومات 5/2 درصد قرار داده و سپس به آزمایشگاه منتقل شدند. روی ظروف پلاستیکی مشخصات سگها از جمله سن و جنس ثبت شد. جهت تشخیص انگل ژیاردیا از رنگ آمیزی تری کروم و برای انگل کریپتوسپوریدیوم از رنگ آمیزی ذیل نلسون اصلاح شده استفاده گردید.بحث و نتیجه گیری: الف) فراوانی میزان آلودگی به ژیاردیا 9 مورد (18 درصد) و میزان فراوانی کریپتوسپوریدیوم 4 مورد (8 درصد) بوده است. ب) اختلاف آماری در میزان آلودگی به انگل ها در بین جنس نر و ماده معنی دار نبود.ج) میزان آلودگی به ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم در بین سگ های بالای یک سال بیشتر از سگ های کمتر از یک سال می باشد. در پایان با توجه به اهمیت زیونوتیک این تک یاخته های انگلی، این سگ های ولگرد می توانند به عنوان یکی از منابع انگل های تک یاخته ای انسان و سایر دام ها شود.

ژیاردیا، کریپتوسپوریدیوم، سگ های بی سرپرست