ناهید سجادیان - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز
صفیه دامن باغ - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز
نیلوفر آذر برزین - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور تهران

کیفیت زندگی شهری با عنوان زندگی راحت و دسترسی به نیازهای اساسی در یک محیط شهری تلقی می شود. از طرفی برایمحاسبه کیفیت زندگی و مدلسازی اولویت ها، انتظارات و نیازهای واقعی شهروندان، تدوین معیارها و شاخصها اساسی ترین شرطلازم خواهد بود. بنابراین از آنجایی که شاخص های کیفیت زندگی چند بعدی و متعدد هستند و بسیاری از محققان در انتخاب نوعشاخص ها برای سنجش کیفیت زندگی دچار سردرگمی هستند، در مطالعه حاضر که با رویکرد توصیفی و تحلیلی به انجام رسیدهاست سعی گردیده دسته بندی های متفاوتی که از شاخص های کیفیت زندگی از نظر اندیشمندان وجود دارد و همچنین ارتباط اینشاخص ها با هم دیگر مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد تا بتوان شرایط و چارچوب ذهنی منسجمی را برای محققان در شناخت وانتخاب شاخص ها فراهم نمود.بر اساس نتایج این پژوهش مشخص شد که در تعیین نوع شاخص برای پژوهش، هدف پژوهش اهمیت اساسی داشته و عاملاصلی تعیین کننده نوع شاخص ها می باشد. علاوه بر این منظور از کیفیت زندگی شهری، توجه به شاخص ها در دو وجهعینی(کمی) و ذهنی(کیفی) در روند برنامه ریزی شهری است. بدین معنا که علاوه بر اندازه گیری شاخص ها به صورت مشخص وعینی می باید ذهنیت و نوع نگاه شهروندان به این شاخص ها نیز مورد توجه قرار گیرد. در واقع این دو دسته از شاخص ها مکملیکدیگرند و میبایست توامان استفاده شوند. چرا که ما در یک محیط شهری چند بعدی زندگی می کنیم و لذا ضروری است کهکیفیت زندگی به طرق چند بعدی اندازه گیری و ارزیابی شود. بنابراین می توان از طریق یکپارچه کردن شاخص های عینی و ذهنیامکان به دست آوردن تصویر کامل تر و مفیدتری از کیفیت زندگی در مقیاس های گوناگون مکانی و زمانی به دست آورد

کیفیت زندگی شهری، شاخص های عینی و ذهنی، بهزیستی، رضایتمندی