محمد زنگی آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
افسون مهدوی - عضو هیات علمی گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

امروزه ، شناخت آگاهانه و بررسی همه جانبه ابعاد فرایند جهانی شدن و تاثیرات مثبت و منفی آن بر پیکره شهرهای ایران از الزامات شهرسازی معاصر است که این خود نشان از اهمیت موضوع دارد. با توجه به قلت منابع و پژوهشهای انجام شده در رابطه با این موضوع علی الخصوص در ایران ، در این پژوهش سعی شده است در راستای هدف فوق گام برداشته شود . این پژوهش از دو بخش تشکیل شده است در بخش اول ، ضمن شناخت دقیق پدیده جهانی شدن شامل تعاریف ، تاریخچه ، دیدگاه نظریه پردازان و پژوهشگران ، به بررسی تاثیر فرایند جهانی شدن در ابعاد مختلف اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی شهرها ، خصوصا شهرهای جهان سوم و ایران میپردازد و در ادامه و در بخش دوم سعی شده است با دیدگاه توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای ضمن تعریف دقیق شهر ایرانی - اسلامی و بیان شاخصهای آن ، به تحلیل و بررسی اثرات مطلوب ، نامطلوب ، فرصتها و تهدیدهای ناشی از فرایند جهانی شدن در تعامل و یا به تعبیری دیگر در تقابل با شهر ایرانی - اسلامی پرداخته شود. با بررسی تحلیلی تاثیرات فرایند جهانی شدن شهرها بر شاخصهای شهر ایرانی- اسلامی میتوان نتیجه گرفت که از چهار شاخص فوق ، دو شاخص اول ( مسجد محوری و درون رایی) تناقضهای آشکاری با مولفه ها و تاثیرات جهانی شدن دارد اما مسیر پیش روی شهرها در فرایند جهانی شدن با دو شاخص دوم ( محله محوری و طبیعت گرایی ) حاکی از عدم تناقض و گاها انطباق اهداف است. که با فرایند بومی سازی و انتخاب مولفه های مثبت و دور ریختن مولفه های منفی پدیده جهانی شدن و همچنین تطابق و معاصرسازی شاخصه های شهر ایرانی - اسلامی با شاخصه های مثبت جهانی شدن میتوان در جهت تحقق شهر ایرانی- اسلامی گام برداشت، هر چند تحقق صددرصدی آن ممکن به نظر نرسد .

جهانی شدن ، جهانی شدن شهرها ، شهر ایرانی - اسلامی