محسن رضایی صدرآبادی - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی- دانشگاه امام صادق (ع).
مهدی رعایایی - کارشناسی ارشد معارف اسلامی و اقتصاد- دانشگاه امام صادق (ع).
رضا طاهرنیا - کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق (ع).

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تشکیل حکومت اسلامی با پرچمداری امام راحل(ره)، مساله بانکداری ربوی بیان شد و در اوایل انقلاب برای خروج از نهاد غیر اسلامی بانک، قانون بانکداری بدون ربا تهیه و تصویب شد. پس از گذشت سه دهه از انقلاب، در مورد اجرای این قانون ابهامات و سوالات فراوانی وجود دارد که ذهن را مشغول می کند. مشاهده می شود که امروزه این قانون تا حدودی صوری و قراردادی اجرا می شود. در واقع یکی از سوالات مهم این است که چرا قانون بانکداری بدون ربا در داخل ایران به صورت صوری اجرا می ‎ شود دو دسته از نظرات وجود دارد: عده ای از متفکران براین باورند که بانک ها به قانون عمل نمی کنند و تخلف بانکی باعث صوری شدن عملیات می شود. گروهی دیگر نیز معتقد هستند که عدم وجود بسترهای مناسب برای اجرای قانون بانکداری بدون ربا و ضعف قانون، باعث صوری شدن عملیات بانکی شده است. در این تحقیق سعی شده است با بررسی دقیق قانون و عملیات بانکداری در سال های گذشته پاسخ مناسبی برای سوال مذکور پیدا کنیم. ابتدا در مقدمه سیر تاریخی تحول بانکی در ایران و همچنین قانون بانکداری بدون ربا و عملیات بانکی را به اختصار بیان کرده و سپس نظرات مختلف در مورد عملیات بانکداری بدون ربا را شرح داده و در آخر نظریه مختار را بیان کرده و نتیجه گیری می نماییم.

بانکداری بدون ربا، عملیات صوری، قانون بانکداری بدون ربا