بهزاد سروری گندمبانی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، گروه معماری، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
سیدعلی نوری - دکتری ، گروه معماری ، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه

غنای معماری بازارها را شاید بتوان از طریق واژه ها و فضاهای گوناگونی که در آن وجود دارد، توضیح داد. واژه های گوناگونی همانند تیمچه ،چهار سوق، راسته و…. که هرکدام دلالت بر فضاها ومکان های خاص در درون بازار دارد ونشان از فعالیت های متنوعی است که در این گونه فضاها صورت می گیرد. افزون برآن فضاها وبناهای دیگری که در کنار بازارجای دارند همانند مدرسه، مسجد حمام و…سبب گردیده است که بازار به مثابه قلب تپنده شهر های تاریخی باشد و ایجاد مراکز خرید وپاساژها در گوشه و کنار شهر ها نتوانسته است اقتصاد متکی بر بازارها (سنتی) را دستخوش نقصان و ضعف کند. معماری بازار الهام بخش وسرمشق اغلب طراحان ومعماران در طراحی مراکز خرید وپاساژهای جدید می باشد.اما آن چه در الگو پذیری از معماری بازارها کمتر بدان توجه شده است فضاهای اجتماعی موجود در بازار هاست که سبب گردیده است بازارها تنها مکانی برای خرید ورفع نیازهای روزمره نباشد و بسیاری از رویدادهای اجتماعی فرهنگی مذهبی وحتی سیاسی در فضاها و مکان های مختلف بازار انجام پذیرد.

بازار ایرانی، معماری مرکز تجاری، اصول کالبدی، الگوی ارزش ها