هومن قادری ورکانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،
علی خاکبازان - استادیار مرکز آموزش عالی امام خمینی جهاد کشاورزی

با گسترش روزافزون شهرنشینی، کمبود فضا در مناطق شهری و جلوگیری از آسیبهای زیستمحیطی ناگزیر از فضاهای زیرزمین همچون پارکینگهای زیرزمینی، تونلها و غیره استفاده میشود. همچنین بهمنظور ساخت سازههای بلند در چنین شرایطی نیاز به اجرای پی در عمق مناسبی از زمین میباشد که بحث گودبرداری شهری مطرح میشود. گودبرداریهای شهری به دلیل تراکم بالای شهری ومحدودیتهای جدی در جابجایی زمین بهمنظور عدم آسیب به سازههای مجاور از مسایل پراهمیت در ژیوتکنیک میباشد. در اثر حفاری تونل در زیرزمین، تنشهای موجود در زمین آزادشده و توده سنگ و خاک اطراف تونل به سمت داخل تونل حرکت میکند و باعثنشست سطح زمین میشود. در مناطق پرجمعیت شهری مسیر تونلهای مترو بهناچار از زیر ساختمانها عبور میکند که در بعضی موارد فاصله بین تاج تونل و سازههای سطحی بسیار کم است و درنتیجه براثر حفاری تونل ممکن است آسیبهای سطحی جدی به وجود آید بنابراین در این تحقیق تلاش گردیده تا با استفاده از نرمافزار اجزاء محدودPlaxis 3D Tunnelبه بررسی رفتار یک گودبرداری شهری هنگامیکه یک تونل در مجاورت آن اجرا میشود پرداخته شود. پارامتر مورد مطالعه، موقعیت آن میباشد. نتایج مدلسازیهانشان میدهد که بحرانیترین موقعیت تونل برای جابجایی افقی دیواره گود در زیر ناحیه گودبرداری شده و نزدیک کف گود است. این در حالی است که بحرانیترین موقعیت تونل برای نشست، پشت دیواره گود و در زیر ناحیه میخکوبی شده است

گودبرداری عمیق، تونل، جابجایی، نشست