بتول ناظمی اردکانی - مدرس گروه علوم تربیتی، واحد اردکان، دانشگاه آزاد اسلامی، اردکان، ایران.
عباس میرجانی - دانشجوی کارشناسی گروه آموزش ابتدایی، واحد اردکان، دانشگاه آزاد اسلامی، اردکان، ایران.
حسین میرزاده - دانشجوی کارشناسی گروه آموزش ابتدایی ، واحد اردکان، دانشگاه آزاد اسلامی، اردکان، ایران.
رضا مرتضایی هفتادر - دانشجوی کارشناسی گروه آموزش ابتدایی ، واحد اردکان، دانشگاه آزاد اسلامی، اردکان، ایران.

شهروندی از جمله مباحث مهم در حوزه مطالعات اجتماعی، سیاسی و تربیتی است . این مفهوم همواره مورد توجه متفکران بوده است. وظیفه تربیت شهروندان برای جامعه مدنی به عهده آموزش و پرورش و عنصر اصلی آن یعنی برنامه های درسی است . در ایران کتاب درسی سمبل محتوای کتبی برنامه درسی است . از این رو، توجه جدی به کتاب درسی ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به مولفه های تربیت شهروندی کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم دبستان صورت گرفته است. روش تحقیق تحلیل محتوا و جامعه آماری کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم دبستان است. نمونه برابر جامعه می باشد. نتایج نشان داد که در کتاب مطالعات اجتماعی پایه ی سوم ابتدایی 346 مورد پرورش مولفه های مهارت شهروندی وجود دارد که 101 مورد (29/19%) مربوط به مولفه ی خودآگاهی، 12 مورد (3/47%) مربوط به مولفه ی رعایت بهداشت فردی، 16 مورد (4/63%) مربوط به مولفه ی توانایی گفت و گو، 20 مورد (5/78%) مربوط به مولفه ی مسیولیت پذیری، 7 مورد (2/02%) مربوط به مولفه ی تصمیم گیری، 148 مورد (42/77%) مربوط به مولفه ی حل مسیله، 5 مورد (1/45%) مربوط به مولفه ی استفاده از امکانات شهری، 15 مورد (4/33%) مربوط به مولفه ی برقراری ارتباط، 11 مورد (3/18%) مربوط به مولفه ی ارزیابی نقادانه مسایل و 11 مورد (3/18%) مربوط به مولفه ی همدلی می باشد. با توجه به یافته های پژوهش حاضر بازنگری محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم دبستان در راستای توجه بیشتر به مولفه ها کمتر مورد توجه، ضروری است.

تحلیل محتوا، کتاب مطالعات اجتماعی، پایه سوم دبستان، مولفه های شهروندی