سعید بهمنی - عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

روش شناسی تفسیر قرآن کریم در چند دهه اخیر، رشد قابل توجهیداشته و مورد توجه بسیاری از قرآن پژوهان قرار گرفته است. از سوی دیگر،از رهگذر بررسی و نقد آثار روش شناسی تفسیر و فهم قرآن، می توان امیدداشت زمینه های لازم برای دستیابی به اصول و چارچوب تبیین این دانشو الگوسازی برای گسترش آن فراهم شود. نویسنده در نوشتار حاضر نخستینبررسی خود در این زمینه را به جلد دوم کتاب التفسیر والمفسرون آیت اللهمحمدهادی معرفت اختصاص داده است. با این هدف، پس از ذکر زندگی نامهمولف کتاب، به معرفی کتاب التفسیر و المفسرون فی توبه القشیب و ویرایش های مختلف آن اقدام نموده است. نویسنده در ادامه، ساختار ومحتوای کتاب را تبیین و تحلیل کرده و مطالب مربوط به روش شناسی تفسیررا در بوته نقد و بررسی قرار می دهد. وی با بیان چهار مولفه قابل نقد کهعبارتند از: 1. همسان نبودن ساختار معرفی تفسیرها؛ 2. محدودشدن تبیینروش هر تفسیر به ساختار تدوین و ویژگی هایی در محتوا؛ 3. ناهماهنگی دربیان انواع تفسیر اجتهادی؛ 4. کاستی در معرفی آیات الاحکام در دو قرن اخیرو در هر زمینه، پیشنهادات خویش را برای جبران کاستی ها ارایه می نماید.

نقد رو ششناسی تفسیر، کتاب التفسیر والمفسرون فی ثوبه القشیب، روش شناسی تفسیر قرآن، روش تفسیری