بررسی و مقایسه خواص آنتی اکسیدانی، فنل های کل و فلاونوییدهای گلبرگ زعفران Corcus sativus L کاشته شده در مناطق مختلف استان لرستان

زعفران یکی از ارزش مندترین محصولات غدایی و دارویی است که از نظر کشاورزی و اقتصادی در ایران و جهان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. امروزه عوامل مخر محیطی باعث می شوند که بدن انسان نتواند با رادیکال های آزاد که طی عمل تنفس تولید می شوند مبارزه کند. در نتیجه سلول های بدن توسط رادیکال های آزاد تخریب شده و منجر به پیری زودرس و بیماری هایی مانند سرطان و تصلب شرایین می شوند. با توجه به محدود بودن کشت زعفران به چند کشور دنیا در زمینه تعیین خواص آنتی اکسیدانی گلبرگ زعفران تحقیقات زیادی صورت نگرفته است. این پژوهش جهت بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی ترکیبات موجود در گلبرگ های زعفران و تعیین مقادیر فنل های کل و فلاونوییدها از مزارع کاشت زعفران استان لرستان انجام گرفت. پس از تعیین مزارع کاشت زعفران بروش سیستماتیک تصادفی از گلبرگ های زعفران نمونه مرکب ( 2 کیلوگرم گلبرگ زعفران) تهیه شد. سپس به منظور اندازه گیری و تعیین میزان خواص آنتی اکسیدانی، مقادیر فنل و فلاونوییدهای کل موجود در عصاره گلبرگ زعفران به ترتیب از روش های به دام اندازی رادیکال های آزاد روش DPPH، روش فولین سیوکا و روش رنگ سنجی کلرید آلمینیوم استفاده گردید. نتایج مقایسات میینگین مقادیر IC50 موجود در گلبرگ زعفران مزارع مختلف با آزمون چند دامنه ای دانکن نشان داد که مقدار IC50 مزارع نورآباد و ویسیان بترتیب با مقادیر 1/66 و 156/4 میکروگرم بر میلی لیتر دارای بیشترین وکمترین خواص آنتی اکسیدانی در مقایسه با سایر مزارع دارا می باشند . نتایج مقایسه مقادیر فنل ها و فلاونوییدهای کل موجود در گلبرگ زعفران مزارع با آزمون چند دامنه ای دانکن نشان داد که مقدار فنل کل با 1098/8 میلی گرم گالیک اسید بر گرم عصاره هیدروالکلی مربوط به نورآباد و فلاونویید با مقدار 41/39 میلی گرم کویرستین بر گرم عصاره هیدروالکلی مربوط به چغلوندی بیشترین مقادیر را در مقایسه با سایر مزارع به خود اختصاص دادند. نتایج مقایسه بین مقادیر IC50 به دست آمده از گلبرگ های زعفران مزارع مورد بررسی و DHT آنتی اکسیدان سنتزی و مصنوعی با آزمون حداقل اختلاف معنی داری LCD نشان داد که کمترین اختلاف به دست آمده متعلق به مزارع خرم آباد و چغلوندی به ترتیب با مقادیر اختلاف 4/40 و 5/38 از بین سایر مزارع می باشد.

کلیدواژه ها:

آنتی اکسیدان طبیعی ، رادیکا ل های آزاد ، رنگ سنجی ، کشت زعفران