سمیه حیدری - استادیار گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربت جام و مدرس گروه گیاهاندارویی، دانشگاه تربت حیدریه
مریم خلیلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیمی تجزیه، گروه گیاهان دارویی، دانشگاه تربت حیدریه

اصلی ترین عامل ایجاد قدرت رنگی در زعفران ترکیبی به نام کروسین به فرمول شیمیایی 24 C44H64O اسرت . کروسین یکی از چند کاروتنویید محدود موجود در طبیعت است مه به آسانی در آب حل می شود. این حلالیت یکی از دلایل کاربرد وسیع آن به عنوان رنگ دهنده در مواد غذایی و دارویی نسبت به سایر کاروتنوییدها میباشد. قدرت رنگی زعفران یکی از پارامترهای عمده تعیین کننده کیفیت زعفران می باشد مه با اندازه گیری میزان کروسین موجود در آن مورد ارزیابی قرار می گیرد. روش میکرو استخراج مورد استفاده در این تحقیق از جدیدترین و ساده ترین روش های میکرو استخراج است که می تواند با موفقیت برای پیش تغلیظ و جداسازی کروسین در نمونه زعفران بکار رود. سرعت، ارزانی و آنالیز آسان در طیف سنجی UV-Vis مورد استفاده در اندازه گیری کروسین نسبت به سایر روش های اندازه گیری، از مزایای این روش است. بررسی ها نشان داد که نوع و حجم حلال پخشی و حلال استخراج در بازده استخراج تاثیر بسزایی دارد . در این پژوهش از استون به عنوان حلال پخشی و دی کلرومتان به عنوان حلال استخراج استفاده شد. تحت شرایط بهینه، منحنی کالینراسیون در دامنه 0/15-0/00001 میکروگرم بر میلی لیتر خطی بوده و حد تشخیص روش 0/000008 میکروگرم بر میلی لیتر است . روش پیشنهادی تحت شرایط بهینه برای اندازه گیری کروسین نمونه های زعفران مناطق مختلف مورد استفاده قرار گرفته است و درصد بازیابی بسیار خوبی با خطای کم محاسبه شده است

پیش تغلیظ، میکرواستخراج ، اسپکتروفتومتری، کروسین