تهمینه بقراط - کارشناس ارشد سازمان جهاد کشاورزی مازندران
حمید امیر نژاد - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی دانشگاه مازندران-
صدیقه لطفی - استادیار دانشگاه مازندران

افت سطح آبهای زیرزمینی، خشک شدن برخی چاهها و بالاآمدن آب شور در منطقه شرق مازندران سبب محدود شدن منابع آب در این منطقه شده است. لذا، ذخیره آب در آب بندان های خصوصی و استفاده از آب بندان های عمومی توسط کشاورزان این منطقه که از زمان های قدیم انجام می شده، بیش از پیش توسعه یافته است. هدف این تحقیق بررسی اثر آب بندان ها به عنوان منبع تکمیلی آب کشاورزی و در کنار آن پرورش ماهی به عنوان یک درآمد و اشتغال افراد در شرق مازندران میباشد. در این تحقیق، تعداد 334 قطعه آب بندان از منطقه قائمشهر- جویبار تا منطقه بهشهر- گلوگاه شناسایی شد که پس از طبقهبندی بر اساس مساحت با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای 43 قطعه آببندان در 16 روستا مورد بررسی قرار گرفت. پس از تهیه و تکمیل پرسشنامه بهرهبرداران و عملیات میدانی در جهت انطباق اطلاعات جمعآوری شده نسبت به ارائه نتایج حاصله در جداول مربوطه با روش آماری توصیفی اقدام شد. برای بررسی نقش آببندانها بر پرورش و تولید ماهی از مدل رگرسیونی لاجیت استفاده گردید. نتایج نشان میدهد که با افزایش مساحت آب بندانها، پرورش و تولید ماهی افزایش مییابد. همچنین، تولید ماهی در آببندانهای عمومی بیشتر از آببندانهای خصوصی میباشد. تشکیل تعاونیهای تولید و تجمیع آببندانهای خصوصی در قالب تشکلها یا اتحادیههای تولیدی میتواند به افزایش تولید ماهی و افزایش درآمد کشاورزان منطقه منجر شود.

تالابهای مصنوعی، پرورش آبزیان، مدل لاجیت، شرق مازندران