عاطفه جامیری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور
مصطفی حاجی آقایی کشتلی - استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه علم و فناوری مازندران، بهشهر، ایران
فاطمه هرسج - استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، مازندران، ایران

شرکتهای تجاری و واحدهای تولیدی جهت توسعهی فعالیتها و تضمین بقای خود در عرصهی رقابت نیاز به سرمایهگذاری مجدد دارند. یکی از مسایل مهم پیش روی آنها، تصمیمگیری در خصوص مکانیابی تسهیلات جدید و یا توسعهی واحدهای قبلی میباشد. این در حالی است که، مسایل مکانیابی رقابتی به استقرار تسهیلات در یک محیطرقابتی میپردازند. به طور معمول، عوامل حاضر در چنین محیطی با اتخاذ تصمیمات مناسب، سعی در کسب سهم بازار و افزایش سود دارند. با توجه به رقابتی بودن محیطهای کسب و کار، هر تصمیمی در راستای کسب سهم بازار از طرف یکیاز طرفین، با عکسالعمل هوشمندانه رقبا مواجه خواهد بود. در این مقاله، رفتار رقبا در یک مساله سرمایهگذاری مجدد، بر اساس بازی رهبر-پیرو استکبرگ، مدلسازی شده است. در سطح بالای این مدل دوسطحی، شرکت سرمایهگذار به عنوان رهبر سعی دارد تا با ایجاد تسهیلات جدید و یا تنظیم جذابیت تسهیلات قبلی، سود خالص خود را افزایش دهد. از طرفیشرکت رقیب، به عنوان پیرو و تصمیمگیرنده مدل سطح پایین با توسعه و یا اصلاح تسهیلات خود، عکسالعمل نشانمیدهد. با توجه بهNP-hard بودن مدل، دو روش ترکیبی مبتنی بر الگوریتمهای فراابتکاری تبرید شبیهسازی شده وبهینهسازی ازدحام ذرات جهت حل مدل توسعه داده شدهاند. همچنین، پارامترهای این الگوریتمها به روش تاگوچی تنظیم شده است. سپس این روشها برای حل 04 مساله نمونهی تصادفی به کار گرفته شدهاند. نتایج حاکی از عملکرد مناسب مدل و روشهای حل پیشنهادی دارند

مکانیابی رقابتی تسهیلات، سرمایهگذاری مجدد، بازی استکلبرگ، الگوریتمهای فراابتکاری