مریم چایچی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه تربیت مدرس.
مهدی شهابی فر - استادیار بخش آبیاری و فیزیک خاک موسسه تحقیقات خاک و آب.

شاخصهای ماهوارهای برای پایش خشکسالی در محدودههای وسیع بسیار کارآمد میباشند. از میان شاخصهای ماهوارهای، شاخصهایی که به استخراج اطلاعات از وضعیت پوشش گیاهی میپردازند، اهمیت بیشتری دارند زیرا پوشش گیاهی ارتباط نزدیکی با شرایط رطوبتی خاک دارد و بررسی وضعیت آن، روش کارآمدی در پایش خشکسالی کشاورزی بوجود میآورد. از طرف دیگر درجه حرارت نیز میتواند نمایه مناسبی برای خشکسالی باشد زیرا شاخصهای حرارتی منعکس کننده شرایط پوشش گیاهی میباشند. بنابراین شاخص دما-پوشش گیاهی VTI که با استفاده از دو عامل دما و پوشش گیاهی استخراج میگردد بیان مناسبی برای خشکسالی کشاورزی است. در این بررسی به منظور پایش خشکسالی استان تهران از تصاویر ماهواره نوآ 18 سنجنده AVHRR فروردین تا تیر ماه سال 1387 استفاده شده است. شاخصهای VTI, VCI, TCI, NDVI از تصاویر استخراج و پایش خشکسالی کشاورزی منطقه با تحلیل شاخصهای فوق انجام گرفته است و مناطقی که مقدار شاخص VTI کمتر از 10 برآورد شده به عنوان مناطق تحت پدیده خشکسالی تعیین گردیدند. نتایج بررسی نشان داد در فروردین، اردیبهشت و خرداد ماه پدیده خشکسالی کشاورزی به ترتیب در5/3% ، 12/40% و 41/38% از مساحت استان تهران مشاهده شده است. در تیر ماه خشکسالی سطح وسیعی از منطقه تحت را تأثیر قرار داده که در حدود 51/76% از سطح کل استان میباشد.

خشکسالی کشاورزی، شاخصهای ماهوارهای، ماهواره نوآ، استان تهران