مطالعهی تطبیقی آراء هیپولیت تن بر نقش برجستههای ساسانی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: کنفرانس بین المللی رویکردهای نوین علوم انسانی در قرن 21
  • کد COI اختصاصی: ICNAH01_057
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 484
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سحر پورجم

کارشناس ارشد پژوهش هنر دانشگاه الزهرا

اشرف السادات موسوی لر

دانشیار گروه پژوهش هنر دانشگاه الزهرا

چکیده

در پی انقلاب صنعتی قرن نوزدهم میلادی نوعی علمگرایی اتفاق افتاد که در نتیجه آن مکتب فلسفی پوزیتیویسم توسط اگوست کنت شکل گرفت. این فلسفه معتقد به تاثیر مسلم قوانین طبیعی بر نمودهای انسانی بود. هیپولیتآدولف تن )قرن 19 م(، از نظریهپردازان پیرو مکتب اثباتگرایی )پوزیتیویسم(، تاثیر قوانین طبیعی را بر نمودهای هنری نشان داد و بررسی به روش علمی را وارد عرصهی ادبیات و هنر نمود. به باور وی اثر هنری براساس جبرگرایی غیرتعمدی از تاثیر سه عامل نژاد ، محیط و زمان شکل میگیرد. هر چند انتقادهایی بر عامل نژاد و محیط بر این نظریه وارد است اما نشانههای موثر این عوامل در طی زمان رد پای خود را در انواع هنرها بر جای گذارده است.این مقاله در پی پاسخ به این پرسش که آیا میتوان نشانههایی از تاثیر عوامل مدنظر تن بر نقوش برجستهی ساسانی یافت ، قصد دارد ابتدا به تشریح و بررسی علمی آراء هیپولیت تن در باب نژاد، محیط و زمان بپردازد سپس به مطالعهی تطبیقی نشانههای تحت تاثیر مولفههای مذکور در نقوش برجستهی ساسانی، نایل آید. در راستای تبیین این امر تعداد 91 نمونهی تطبیق یافته از تصاویر انتخابی از نقوش برجستهی دورهی ساسانی متاثر از هنر هخامنشی، رومی و یونانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجهی حاصل اینست که علیرغم آنکه ساسانیان سعی کردند هنر پارسی نژادی خویش را که در دورهی هخامنشی رایج بود، حفظ کنند اما همجواری جغرافیایی با امپراتوری روم و تاثیرات هنریای که از آنها دریافت کردند و همچنین تاثیرپذیری عناصری از هنر یونان که بر اثر حضور چند قرن در ایران، با هنر ایرانیان عجین شده بود، موجب شد عناصر هنری این تمدنها در هنر دوره ساسانی نفوذ کند، و هنری ترکیبی به وجود آید که گمان تطبیق مولفههای مدنظر تن را در نمونههای مطالعاتی تایید میکند. روش تحقیق، توصیفی تطبیقی -و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و اینترنتی، میباشد.

کلیدواژه ها

هیپولیت تن، نژاد، محیط، زمان، نقوشبرجسته ساسانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.