سمیه سلمانیان - دانشجوی کارشناس ارشد گروه حقوق خصوصی ، واحد خوراسگان ،دانشگاه آزا د اسلامی اصفهان،ایران
سید مهدی علامه - عضو هیات علمی گروه حقوق خصوصی ، واحد خوراسگان ،دانشگاه آزا د اسلامی اصفهان،ایران

در دهه های اخیر موضوعات ناب و گاها جنجال برانگیزی وارد عرصه مسیولیت مدنی گردیده و از جمله این موضوعات، تفویت فرصت می باشد. تفویت فرصت به معنای از دست دادن فرصت، در دو موضوع کلی از دست دادن فرصت کسب منفعت و دفع ضرر، مطرح می گردد. این نظریه ابتدا در حقوق کشور هایی همچون فرانسه، انگلستان و آمریکا مطرح گردید و قایلین بدان، در پی ضرر تلقی کردن فرصت از دست رفته افراد و جبران این ضرر بودند که در این مسیر همواره با تردیدهایی روبرو گردیدند. از جمله این تردیدها مفاهیم سنتی ضرر و رابطه سببیت و چهار چوب ها و تعاریف شکل گرفته مربوط بدان ها بود که در طی سالیان دست نخورده باقی مانده بود. کشورهای مختلف ابتدا با احتیاط و صرفا در مباحث نظری بدین نظریه پرداخته اند، لیکن برخی همانند فرانسه، انگلستان و آمریکا به عنوان کشور های پیشرو، این نظریه را از تیوری خارج کرده ودر عمل، در رویه قضایی و بعضا قوانین وارد نموده اند. لیکن برخی از ایالات آمریکا، کشورهای اروپایی همچون آلمان و سوییس نسبت به این نظریه رویکرد مخالفی دارند. در حقوق ایران با توجه به وجود دیدگاه های فقهی و حاکمیت نظریات سنتی در قبال موضوعات مربوط به ضرر و رابطه سببیت و بحث نشدن موضوع از دست دادن فرصت در آن از یک طرف و عدم وجود قانون و رویه قضایی در این زمینه، قبول این نظریه دشوار به نظر می رسد. این پزوهش در صدد بررسی جایگاه تفویت فرصت در فقه امامیه و حقوق ایران میباشد.

حقوق ایران، فقه امامیه، تفویت فرصت، مسیولیت مدنی ، از دست دادن فرصت