صادق پرتانی - دانشجوی کارشناسی مهندسی عمران - دانشگاه تربیت مدرس
علی داننده مهر - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه - دانشگاه صنعت آب و برق تهرا
مصطفی جلال - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران ، سازه های هیدرولیکی ، دانشگاه صن

سیلابها به عنوان یکی ازمهمترین حوادث غیر مترقبه درجهان همه ساله خسارات جانی و مالی جبران ناپذیری رابه بار می آورند در کشور ایران نیز سیل یک بلای طبیعی رایج است که خسارات سالیانه قابل توجه را بدنبال دارد که بعنوان نمونه می توان به سیلابهای شهری گلابدره تهران 1366 ، دره شهر ایلام 1370 ، ماسوله 1377 ، گلستان 1380 و 1381 و ... اشاره نمود .سیلاب و خسارات آن با همه پیچیدگی هایش قابل بررسی و مطالعه بوده و راههای مختلفی جهت مهار و کاهش خسارات آن وجود دارد . امروزه دراغلب کشورهای جهان ازدوروش مجزا به نامهای روشهای سازه ای و غیرسازه ای و همچنین ترکیبی ازهردو روش مذکور جهت مهارسیلاب ها استفاده می گردد . تجربیات جهانی نشان می دهد که یک راه حل مشخص و مطمئن برای مهارو کاهش خسارات سیلاب برای کلیه مناطق سیلگیر وجود ندارد و به تناسب محدودیت ها و امکانات مناطق مختلف می توان روشهای متناسبی رامورد استفاده قرار داد . درمقاله حاضر ابتدا تدوین جامعی ازانواع روشهای موجود درجهان که برای مهارسیلاب رودخانه ها بکارمی رود بعمل آمده و سپس به مقایسه روشهای سازه ای مهارسیلاب رودخانه های شهری پرداخته شده و نهایتا" براساس محاسبه میزان کاهش خسارات مورد انتظار ناشی ازسیلاب رودخانه ها درحوزه های شهری درمقابل هزینه های احداث طرحهای مختلف مهار سیلاب انتخاب بهترین سازه برای شرایط موجود درهر منطقه تشریح می گردد .

سازه های کنترل سیلاب ، رودخانه های شهری ، زهکش های برون شهری